Fundacja na rzecz Nauki Polskiej za przełomowe osiągnięcia naukowe przyznała swoje najważniejsze wyróżnienie. Otrzymali je prof. Karol Grela i prof. Iwo Białynicki-Birula.

Fundacja ogłosiła, kto w tym roku odbierze Nagrody FNP. Są one przyznawane naukowcom za szczególne, przełomowe osiągnięcia i odkrycia naukowe. Wybitni badacze mogą otrzymać je w czterech dziedzinach: nauk o życiu i o Ziemi, nauk chemicznych i o materiałach, nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich oraz nauk humanistycznych i społecznych. To już dwudziesty trzeci raz, kiedy fundacja odznacza naukowców w ten sposób.

Prof. Karol Grela jest pracownikiem Wydziału Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, a grupa badawcza której jest kierownikiem (Laboratorium Syntezy Metaloorganicznej) realizuje prace badawcze w Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW. Prof. Grela pracuje też w Instytucie Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk. Wyróżnienie otrzymał w kategorii nauk chemicznych i o materiałach za opracowanie nowych katalizatorów reakcji metatezy olefin i ich zastosowania w praktyce przemysłowej.

Domeną prof. Greli jest chemia organiczna. Od wielu lat koncentruje się on na opracowywaniu nowych katalizatorów. W 2010 r. odebrał Nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz nagrodę Prezesa Rady Ministrów za wybitne osiągnięcia naukowe za rok 2009. W uzasadnieniu przyznania drugiego wyróżnienia czytamy, że prof. Grela nie tylko opracował i wprowadził do użycia nowe klasy katalizatorów reakcji metatezy olefin, ale też znalazł nowatorskie rozwiązania związane ze środowiskiem reakcji – propaguje prowadzenie reakcji metatezy w wodzie, w etanolu lub cieczach jonowych, przez co minimalizuje koszty reakcji oraz prowadzi je w sposób przyjazny dla środowiska.

Prof. Iwo Białynicki-Birula z Wydziału Fizyki UW oraz Centrum Fizyki Teoretycznej PAN otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej 2014 w dziedzinie nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich za fundamentalne prace dotyczące pola elektromagnetycznego, które doprowadziły do sformułowania zasady nieoznaczoności dla fotonu. Na co dzień profesor zgłębia elektrodynamikę klasyczną i kwantową oraz teorię kwantów. Na swoim koncie ma wiele wyróżnień, w tym Nagrodę Naukową im. Marii Skłodowskiej-Curie PAN (1975) i Medal Komisji Edukacji Narodowej (1976).

Nagrody FNP dostali także prof. Tomasz Goslar z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz prof. Lech Szczucki z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.

3 grudnia na Zamku Królewskim wyróżnieni odbiorą nagrody w wysokości 200 tys. zł.