8 marca w Starej Bibliotece na kampusie UW przy Krakowskim Przedmieściu odbyło się spotkanie poświęcone 25. rocznicy wstąpienia Polski do Sojuszu Północnoatlantyckiego. – To dla Uniwersytetu wielki dzień. Trudno sobie dzisiaj wyobrazić, że moglibyśmy nie być w NATO – powiedział prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW.
8 marca na kampusie UW przy Krakowskim Przedmieściu odbyła się konferencja 25 lat Polski w NATO. A gdyby Sojuszu nie było… zorganizowana przez Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW.
W wydarzeniu wzięli udział m.in. sprawujący swoje funkcje w chwili wstąpienia Polski do Sojuszu Północnoatlantyckiego były prezydent RP Aleksander Kwaśniewski, były premier i europoseł prof. Jerzy Buzek, minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski oraz przedstawiciele korpusu dyplomatycznego.
Zgromadzonych w auli gości przywitał rektor Uniwersytetu Warszawskiego prof. Alojzy Z. Nowak: – To dzięki wspólnym wysiłkom naszych gości, amerykańskiej Polonii, byłej sekretarz stanu USA Madeleine Albright, ambasadora Jerzego Koźmińskiego, senator Barbary Mikulski oraz polskiego i amerykańskiego społeczeństwa jesteśmy w NATO. Panie Prezydencie, Panie Premierze, Panie Ministrze, dziękujemy że możemy żyć w bezpiecznym kraju. Dzisiaj widać jak na dłoni, jak ważna to była decyzja. Uniwersytet Warszawski jest dla Państwa zawsze otwarty.
Tu i teraz
Wystąpienie otwierające wydarzenie wygłosił Radosław Sikorski, minister spraw zagranicznych RP: – Wprowadzenie Polski do grona członków Sojuszu Północnoatlantyckiego było wielkim ponadpartyjnym dziełem, z którego powinniśmy być dumni. To między innymi dzięki gwarancjom bezpieczeństwa udzielonym przez Sojusz Polska mogła się rozwijać. Kto wie, czy bez członkostwa w NATO tak szybko stalibyśmy się członkami Unii Europejskiej. Świętując sukces sprzed dwudziestu pięciu lat, nie możemy jednak ani na chwilę zapominać o tym, co dzieje się tu i teraz za naszą wschodnią granicą. Myślę, że wszyscy w tej auli czujemy powagę chwili i brzemię historii. Na horyzoncie znowu dla naszego kraju gromadzą się ciemne chmury. Stajemy przed podobnymi dylematami co nasi przodkowie. Różnica polega na tym, że w odróżnieniu od przeszłości dzisiaj Polska nie jest sama. Jest członkiem najsilniejszego sojuszu wojskowego w historii świata.
Kolejnym punktem konferencji była rozmowa z byłym prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim i premierem Jerzym Buzkiem moderowana przez ambasadora Tadeusza Diema. W trakcie debaty politycy opowiedzieli o procesie wstępowania Polski do Sojuszu Północnoatlantyckiego oraz współczesnych wyzwaniach dla państw NATO związanych z agresją Rosji na Ukrainę.
– Wchodząc na drogę transformacji po 1990 roku, Polska miała różne problemy do rozwiązania. Jednym z nich było budowanie demokracji, drugim budowanie gospodarki rynkowej, a trzecim zapewnienie bezpieczeństwa, co zostało zwieńczone wejściem naszego kraju do NATO. Z perspektywy dwudziestu pięciu lat jesteśmy dzisiaj mniej bezpieczni, niż byliśmy w 1999 roku. Wydawało nam się wtedy, że podejmujemy decyzję historyczną, bardzo skutecznie wspartą przez środowiska wojskowe. Nie sądziliśmy jednak, że możemy się znaleźć w takim momencie jak teraz – powiedział Aleksander Kwaśniewski.
– Nikt nie miał wątpliwości w krajach Zachodu, w jaką stronę zmierza Polska. Było jasne, że wszyscy chcemy do NATO. Po wciągnięciu na maszt w kwaterze głównej w Brukseli polskiej flagi wracałem szybko do kraju, gdzie zaprosiłem przed kamery wszystkich poprzednich siedmioro premierów. Byliśmy wewnętrznie bardzo przejęci, ale także uśmiechnięci. Wiedzieliśmy, że to jest czas przełomu – powiedział prof. Jerzy Buzek.
12 marca 1999 roku polski minister spraw zagraniczny prof. Bronisław Geremek przekazał sekretarz stanu USA Madeleine Albright akt przystąpienia Polski do Traktatu Północnoatlantyckiego.
Wydarzenie 25 lat Polski w NATO. A gdyby Sojuszu nie było… zostało zorganizowane przez Katedrę Studiów Strategicznych i Bezpieczeństwa Międzynarodowego Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW, Konferencję Ambasadorów RP oraz Forum Młodych Dyplomatów we współpracy z Atlantic Council – Warsaw Office, Polsko-Amerykańską Fundacją Wolności oraz Konrad Adenauer-Stiftung.