Po ponad siedemdziesięciu latach przerwy naukę na UW znowu zaczęli przyszli medycy. Na ostatnim etapie jest budowa nowego akademika. Przygotowano strategię na kolejną dekadę. Do grona laureatów grantów ERC dołączyło kolejnych ośmioro naukowców. Ostatnich dwanaście miesięcy na Uniwersytecie Warszawskim to czas wielu ważnych wydarzeń, innowacyjnych odkryć i doceniających pracę społeczności wyróżnień.
Powrót medycyny na UW

Po ponad siedemdziesięciu latach wznowiono kształcenie lekarzy na Uniwersytecie Warszawskim. 10 stycznia prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, złożył wniosek do Ministra Edukacji i Nauki o wyrażenie zgody na utworzenie i uruchomienie jednolitych studiów magisterskich o profilu ogólnoakademickim na kierunku lekarskim na UW w roku akademickim 2023/2024. Tego dnia zostało podpisane porozumienie między UW a Warszawskim Szpitalem Południowym w sprawie współpracy dydaktyczno-badawczej przy tworzeniu i prowadzeniu kształcenia na kierunku lekarskim. 17 marca w Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW odbyło się spotkanie „Pod znakiem medycyny”, w którym uczestniczyli przedstawiciele UW i Wojskowego Instytutu Medycznego. Odsłonięta została również tabliczka z nazwą siedziby Wydziału Medycznego UW.

 

22 maja pozytywną opinię w sprawie wniosku UW dotyczącą kierunku lekarskiego wydał Minister Zdrowia, a 29 czerwca taką opinię wydała Polska Komisja Akredytacyjna. Na tej podstawie 11 lipca Minister Edukacji i Nauki wyraził zgodę na utworzenie kierunku lekarskiego na Uniwersytecie Warszawskim. 1 października pierwsi studenci medycyny rozpoczęli naukę na studiach stacjonarnych.

 

Akademik numer siedem

Pomiędzy ulicami Sulimy a Puławską w Warszawie powstaje siódmy dom studenta Uniwersytetu Warszawskiego, w którym będzie dostępnych ponad 380 miejsc dla studentów i doktorantów. Inwestycja powstaje w ramach programu wieloletniego. 18 kwietnia na szczycie konstrukcji akademika na Kampusie Służewiec została zawieszona „wiecha”, oznaczająca zakończenie konstrukcji całości obiektu powstającego w ramach programu wieloletniego UW. W lipcu na placu budowy akademika UW został zrealizowany trzeci kamień milowy inwestycji – osiągnięto stan surowy zamknięty. Pierwsi mieszkańcy wprowadzą się do budynku w drugiej połowie 2024 roku.

 

Strategia na lata 2023-2032

29 czerwca Senat UW przyjął Strategię UW na lata 2023–2032. W dokumencie, będącym efektem szerokich konsultacji ze społecznością akademicką, sformułowano cele rozwojowe uczelni dotyczące dydaktyki, badań naukowych, zarządzania i środowiska pracy. Odnoszą się one do czterech filarów działalności uczelni (wszechstronne kształcenie, doskonałość badawcza, odpowiedzialne zarządzanie uczelnią oraz rozwój infrastruktury, przyjazne i aktywizujące środowisko pracy) i są ułożone według najważniejszych kontekstów wynikających z bieżących wyzwań i szans Uniwersytetu, do których należą: wpływ na społeczeństwo, odpowiedzialność i procesy wewnętrzne, cyfryzacja, budowanie wspólnoty, umiędzynarodowienie.

 

Osiem grantów ERC

Granty Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych (ERC) to prestiżowe nagrody przyznawane na realizację przełomowych badań w wybranym obszarze naukowym. W 2023 roku ośmioro badaczy z UW otrzymało finansowanie na realizację swoich projektów. Wśród laureatów są prof. Artur Obłuski z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im Kazimierza Michałowskiego UW (Consolidator Grant), prof. Katarzyna Marciniak z Wydziału „Artes Liberales” UW (grant Proof of Concept ), dr hab. Piotr Skowron z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW oraz dr Agnieszka Brylak z Wydziału Neofilologii UW (Starting Grant), prof. Ewa Szczurek i prof. Szymon Toruńczyk z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW, prof. Paweł Caputa z Wydziału Fizyki UW oraz prof. Magdalena Wojcieszak z Centrum Doskonałości w Naukach Społecznych UW (Consolidator Grants).

 

Odkrycia i badania

Naukowcy z Uniwersytetu prowadzili badania, o których wynikach pisały znaczące czasopisma naukowe takie jak „Nature” czy „Science”. Dr Przemysław Mróz z Obserwatorium Astronomicznego UW uczestniczył w odkryciu gwiazdy o dwóch twarzach. Fizycy z UW uczestniczyli w opracowaniu nowej, niezwykle efektywnej techniki, która kilkadziesiąt razy zwiększa szybkość przesyłu informacji kwantowej.

 

Zespół kierowany przez prof. Artura Obłuskiego z CAŚ UW odkrył w nierozpoznanym dotychczas obiekcie unikatowe malowidła w Starej Dongoli przedstawiające święte postaci oraz króla Dawida, jednego z ostatnich władców makuryckich. Malowidła znalazły się na dziesięciu najistotniejszych i najciekawszych odkryć archeologicznych 2023 roku opublikowanej na łamach czasopisma „Archaeology”.

 

Archeolodzy z CAŚ UW byli zaangażowani również w odkrycie tatuażu z Ghazali. Biolodzy zaś odkryli kości należących do wymarłych gatunków zwierząt sprzed około 240 mln lat. Okazy zostały znalezione na terenach górnośląskiej wsi Miedary

 

Informacje na temat badań naukowców z UW można znaleźć w zakładce „projekty i osiągnięcia naukowe”.

 

Honorowe doktoraty

13 listopada prof. Hideo Ohno, wybitny fizyk materii skondensowanej z Uniwersytetu Tohoku, otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego. 5 grudnia honorowy doktorat UW został przyznany prof. Freiherrowi Clausowi von Carnap-Bornheimowi, badaczowi problematyki okresu rzymskiego

 

7 września prof. Mirosława Czerny z Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych UW, badaczka zjawisk oraz procesów miejskich i regionalnych w Ameryce Łacińskiej, otrzymała tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Autonomicznego Stanu Meksyk w Toluce.

 

12 czerwca na UW odbyła się uroczystość odnowienia doktoratu prof. Michała Tymowskiego z Wydziału Historii UW, wybitnego specjalisty w zakresie historii średniowiecznej oraz dziejów Afryki przedkolonialnej.

 

Nagrody i wyróżnienia dla naukowców z UW

15 listopada sześcioro nauczycieli akademickich zostało uhonorowanych tegoroczną Nagrodą Dydaktyczną Rektora UW. Dodatkowo pięcioro dydaktyków otrzymało wyróżnienia w poszczególnych obszarach. Rektor UW wyróżnił również 180 pracowników za ich działalność naukową, która w szczególny sposób przyczyniała się do rozwoju i wzrostu prestiżu Uniwersytetu.

 

11 grudnia czterdzieści dziewięć osób z UW otrzymało Nagrody Rektora UW za osiągnięcia w pracy zawodowej.

 

Prof. Rafał Latała z Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w obszarze nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich. Kapituła Nagrody doceniła wkład naukowca w udowodnienie hipotezy Talagranda dotyczącej procesu Bernoulliego.

 

Nagrody dla UW

Uniwersytet Warszawski jest na pierwszym miejscu wśród instytucji naukowych będących beneficjentami Programu Ramowego Unii Europejskiej „Horyzont Europa”. Naukowcy z UW są zaangażowani w realizację sześćdziesięciu sześciu przedsięwzięć na łączną kwotę ponad 26 mln euro. Do tej pory Unia Europejska przyznała grantobiorcom z Polski środki w wysokości ponad 419 mln euro.

 

W październiku UW został laureatem nagrody Elsevier Research Impact Leaders Award 2023. Wyróżnienie jest przyznawane uczelniom, których badania wnoszą największy wkład w postrzeganie polskiej nauki na świecie. UW zwyciężył w kategorii Natural Sciences.

 

30 listopada uczelnia odebrała nagrodę specjalną za całokształt dokonań na rzecz edukacji w konkursie „EDUInspiracje” Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.

 

Solidarni z Ukrainą

W trwającym ponad rok programie „UW dla Ukrainy” uczelnia udzieliła pomocy ponad 8 tys. osób przybyłych do Polski z Ukrainy po 24 lutego 2022 roku. 15 grudnia podsumowano działania, w których realizację było zaangażowanych niemal trzydzieści jednostek Uniwersytetu Warszawskiego.

 

Umiędzynarodowienie

W 2023 roku UW podjął lub zacieśnił współpracę z licznymi instytucjami zagranicznymi, m.in. z Uniwersytetem Harwardzkim, Uniwersytetem w Moguncji czy Uniwersytetem Tra Vinh w Wietnamie.

 

UW rozwija również współpracę naukowo-dydaktyczną w ramach Sojuszu 4EU+. W 2023 roku dołączyła do niego nowa uczelnia – Uniwersytet Paris-Panthéon-Assas.

 

Zielone inicjatywy

Więcej drzew i zielonych przestrzeni, ekologiczne rozwiązania w budynkach, jadłodzielnie, Platforma Zielonego Dialogu, Zespół Rektorski ds. ekologii oraz kryzysu klimatycznego, Zielony Dzień, specjalne programy, projekty i publikacje. Uniwersytet Warszawski podejmuje liczne działania na rzecz ochrony klimatu i przyrody. Poniżej prezentujemy najważniejsze z nich.

 

W kwietniu na UW odbywał się czwarty Szczyt Klimatyczny. W tym roku Uniwersytet Warszawski został finalistą światowego, prestiżowego konkursu International Green Gown Awards 2023. UW został nagrodzony za projekt Green Thinking Matter Now!, inicjatywę łączącą pracowników naukowych, studentów, przedstawicieli biznesu, władz i organizacji pozarządowych wokół problematyki zmian klimatu oraz zrównoważonego rozwoju. 20 października zorganizowano natomiast pierwszy „Zielony Dzień” na uczelni.

 

Nowe jednostki

23 listopada oficjalnie zostało otwarte Mazurskie Centrum Bioróżnorodności i Edukacji Przyrodniczej KUMAK, działające przy Wydziale Biologii UW. KUMAK-a powołano przede wszystkim po to, aby chronić naturę. Naukowcy z UW przekonują, że kluczową dla ochrony środowiska i bioróżnorodności Mazur jest edukacja – budowanie świadomości ekologicznej, popularyzacja wiedzy o środowisku przyrodniczym. Ośrodek składa się z dwóch budynków zaprojektowanych na planie koła. Pierwszy z nich pełni funkcję edukacyjną – mieści się w nim wystawa dotycząca ekosystemu małych zbiorników wodnych. Drugi obiekt pełni funkcje dydaktyczną – znajdują się w nim laboratoria, a także sala seminaryjna wraz z zapleczem noclegowym. Przeznaczony jest on głównie do prowadzenia zajęć edukacyjnych i badań naukowych z dziedziny szeroko rozumianych nauk o środowisku.

 

Oprócz KUMAK-a otwarto również Centrum Badań Porównawczych nad Filozofią Wschodu i Zachodu na UW. Zainaugurowana została także działalność Polskiego Centrum Studiów i Badań Olimpijskich, które jest wspólnym przedsięwzięciem UW i Polskiego Komitetu Olimpijskiego.