Czy niewidomi mrugają? Czy mogą widzieć kolory? To nie są niezręczne pytania. Chętnie odpowiedzi na nie udzielają Monika Dubiel, doktorantka UW, i Mikołaj Jabłoński, student UKSW, którzy prowadzą w mediach społecznościowych profile „VIP team”. Oboje są VIP-ami (Visually Impaired People), czyli osobami z niepełnosprawnością wzrokową. 

Poznali się w 2017 roku na wyjeździe stypendialnym z programu Erasmus. Monika Dubiel jest doktorantką na  Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego.  Mikołaj Jabłoński studiuje filologię włoską na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego.

Oboje są osobami z niepełnoprawnością wzrokową. Monika zaczęła tracić wzrok we wczesnym dzieciństwie w wyniku zapalenia błony naczyniowej. Obecnie dostrzega tylko jasne punkty i jaskrawe barwy. Mikołaj widzi w 10%, głównie niewyraźne obrazy pozbawione detali. To wynik choroby genetycznej, zespołu Stargardta, która powoduje zanikanie plamki żółtej w oczach.

W maju 2020 roku, po długiej przerwie, Monika i Mikołaj  spotkali się ponownie. Oboje pracowali wcześniej jako przewodnicy na wystawie polegającej na zwiedzaniu pomieszczeń w całkowitych ciemnościach. Osoby zwiedzające ekspozycję zadawały wiele pytań dotyczących życia osób z niepełnosprawnością wzroku. Po spotkaniu Mikołaj dla żartu zamieścił na swoim TikToku fragment rozmowy, w którym wraz z Moniką poruszyli temat zadawanych na wystawie pytań.

Film ten, nieoczekiwanie dla samych autorów, spotkał się z bardzo dużym zainteresowaniem internautów, do dziś obejrzały go niemal 2 mln osób. Pod materiałem pojawiło się wiele pytań i komentarzy, co zachęciło Monikę i Mikołaja do dalszych nagrań. Liczba obserwujących profil w ciągu dwóch kolejnych miesięcy wzrosła z kilkunastu do stu tys. osób.

Obecnie ich wspólny profil na TikToku obserwuje ponad 600 tys. osób, a na kanale YouTube mają prawie 50 tys. subskrybentów.*

Czy niewidomi widzą kolory?

Monika i Mikołaj prowadzą swoje profile także na Facebooku i Instagramie. Działają pod nazwą „VIP team”.  Niektóre materiały, np. ten dotyczący wynajmu mieszkania przez osobę niepełnosprawną czy ścieżek dotykowych ułatwiających poruszanie się w mieście, mają ponad milion wyświetleń.

Nagrali też filmy m.in. o tym, na czym polega praca psa  przewodnika, jak niewidomi czytają mapy, skąd wiedzą, jaka jest odległość między określonymi punktami, a także o podróżach i dostępności kultury – jak niewidomi podziwiają sztukę czy chodzą do teatru. Źródłem inspiracji dla Moniki i Mikołaja są codzienne sytuacje, w których uczestniczą: zarówno te pozytywne, związane z udogodnieniami dla osób z niepełnosprawnością wzroku, jak i negatywne, np. kiedy jedno z nich potknie się o pozostawioną na środku chodnika hulajnogę. Pomysły na nagrania i posty czerpią także z pytań i komentarzy, które otrzymują.

– Jesteśmy bardzo wrażliwi na to, czego oczekują nasi odbiorcy. Wątkiem, który często pojawia się w pytaniach, jest: jak niewidomi widzą kolory? Zrobiliśmy na ten temat długi odcinek. Do współpracy przy nagraniu zaprosiliśmy koleżankę, która jest osobą niewidomą od urodzenia, ponieważ nasze i jej doświadczenia są zupełnie różne – mówi Monika Dubiel.

W materiałach pojawiają się także tematy społeczne, dotyczące m.in.: edukacji osób niepełnosprawnych, praw kobiet, społeczności LGBT. – Chcemy podkreślić, że osoby z niepełnosprawnościami nie są bierne w sprawach dla nich ważnych, są pełnoprawnymi członkami społeczeństwa – komentuje Monika.

 

Chcemy podkreślić, że osoby  z niepełnosprawnościami nie są bierne  w sprawach dla nich ważnych, są pełnoprawnymi członkami społeczeństwa.

Publikowane na portalach społecznościowych filmy i posty są pełne humoru. Twórcy unikają heroizacji osób niepełnosprawnych. Mają dystans do siebie i swojej niepełnosprawności. W jednym z filmów Mikołaj pyta: – Monia, czy do niewidomego można powiedzieć „Do widzenia”? – Tak, no chyba że nie chcesz już go nigdy więcej spotkać – odpowiada Monika.