Polscy archeolodzy organizują szkolenia dla przewodników turystycznych w sudańskiej Starej Dongoli. To element budowania partnerstwa między społecznością naukową a lokalnymi mieszkańcami. Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW postawiło sobie takie zadanie w jednym ze swoich projektów, pt. „ArcheoCDN. Archeologiczne Centrum Doskonałości Naukowej”.
Dongola to stolica królestwa Makurii, która przez ekspedycje Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej (CAŚ UW) jest badana od ponad 50 lat. Obszar ten ma ogromny potencjał turystyczny. Budowanie wspólnego rozumienia historii i wartości zabytków we współpracy ze społecznościami lokalnymi jest kluczowe dla zachowania dziedzictwa archeologicznego i zapewnienia jego przetrwania. Takie podejście, stawiające na wspólny rozwój, jest jednym z priorytetów projektów realizowanych przez naukowców z UW, w tym dr. Artur Obłuskiego, p.o. dyrektora CAŚ UW i szefa projektu grantowego ERC pt. „Urban Metamorphosis of the community of a Medieval African capital city”.
Archeolodzy często współpracują ze społecznością lokalną podczas wykopalisk. Jednak znalezienie odpowiedniej formuły współpracy i rozwoju w dziedzinach wykraczających poza prace stricte archeologiczne nie jest zadaniem dla badaczy przeszłości. Potrzebna jest do tego dogłębna znajomość potrzeb i oczekiwań lokalnej społeczności. A także wyraźny przekaz od naukowców do miejscowej ludności na temat potencjalnych korzyści płynących z zarządzania dziedzictwem na poziomie lokalnym oraz sposobów na przekucie ich w wymierne zyski gospodarcze i rozwojowe.
Takie podejście jest silnie oparte na wytycznych UNESCO w sprawie polityki zrównoważonego rozwoju. Zarządzanie tym procesem jest zadaniem dla specjalisty, który może połączyć wszystkich graczy: miejscowych mieszkańców, władze lokalne i centralne oraz społeczność naukową. CAŚ UW zawarło takie zadanie w jednym ze swoich projektów: ArcheoCDN. Archeologiczne Centrum Doskonałości Naukowej realizowanym z grantu DIALOG Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
Koordynacją zadania Planowanie dziedzictwa i rozwoju regionu el-El-Ghaddar zajmuje się dr Peter Bille Larsen (Uniwersytet w Genewie), który ma duże doświadczenie w podobnych projektach. Dr Larsen właśnie wrócił z drugiej wizyty w Sudanie, gdzie uczestniczył w licznych spotkaniach oficjalnych i nieformalnych rozmowach z członkami społeczności lokalnej.
– W lutym polska misja prowadziła rozmowy z nowo utworzonym Komitetem ds. Dziedzictwa i Rozwoju w Starej Dongoli. Dyskusje dotyczyły zidentyfikowania kluczowych tematów współpracy, wyzwań i możliwości działania – wyjaśnia dr Larsen. – Na tym etapie, nacisk kładziemy na budowanie partnerstwa w celu promowania inicjatyw turystycznych na małą skalę. W rezultacie polska misja archeologiczna pomoże wyszkolić lokalnych przewodników turystycznych, tak by mogli zapewnić wysokiej jakości obsługę rosnącej liczbie odwiedzających.
Efekty działań popularyzujących wiedzę o Dongoli widać było np. podczas Dnia Otwartego zorganizowanego w trakcie poprzedniego sezonu badawczego, w trakcie którego stanowisko odwiedziło ponad 1000 osób.
Więcej informacji można znaleźć na stronie Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW >>