Magazyn „Forbes” opublikował listę stu najbardziej wpływowych kobiet roku 2020 „Forbes Women”. W gronie tym znalazły się m.in.: dr hab. Anna Matysiak, prof. ucz. z Wydziału Nauk Ekonomicznych UW, dr hab. Renata Welc-Falęciak z Wydziału Biologii UW oraz dr Milena Ratajczak z Obserwatorium Astronomicznego UW.
Dr hab Anna Matysiak, prof. ucz.
Zajmuje się badaniem dynamiki rodzin, analizuje zarówno formowanie związków, decyzje o posiadaniu dzieci, jak i przyczyny rozpadu rodzin. Sprawdza, jaki wpływ na rodziny mają czynniki społeczno-ekonomiczne, przede wszystkim rynek pracy. Rok temu jej badania doceniła Europejska Rada ds. Badań Naukowych, przyznając prestiżowy grant ERC Consolidator Grant 2019. Między innymi dzięki temu wyróżnieniu demografka założyła Interdyscyplinarne Centrum Badań nad Rynkiem Pracy i Rodziną (LABFAM), które funkcjonuje na Wydziale Nauk Ekonomicznych UW.
Izabela Wołczaska: Aktualny rynek pracy zmienia się bardzo dynamicznie i jest wyjątkowo niestabilny. Jakie to może mieć dla nas konsekwencje?
Anna Matysiak: Takie zmiany na rynku pracy powodują, że wśród ludzi budzi się niepewność o przyszłe dochody, o możliwość utrzymania pracy, a tym samym rodziny. Bardzo trudno w takich warunkach podejmować długookresowe decyzje, np. o posiadaniu dzieci. Stres związany z utrzymaniem pracy lub trudnościami w jej znalezieniu, może także powodować konflikty w związku, a tym samym przyczyniać się do rozpadu rodzin.
W jaki jeszcze sposób reagujemy na zawirowania na rynku pracy?
Funkcjonowanie na takim dynamicznie zmieniającym się rynku pracy wymusza na nas konieczność stałego przystosowywania się do nowych warunków: uczenia się nowych procedur i sposobów pracy, a nawet przekwalifikowania się. Trudno jest zatem także tym, którzy mają dobrze płatną pracę, bo choć nie muszą się borykać z trudnościami finansowymi, to mogą odsuwać decyzję o urodzeniu dziecka, właśnie ze względu na trudności w pogodzeniu wychowania dzieci z wymagającą pracą.
Pani najnowsze badania dotyczą zmian na rynku pracy, które zachodzą pod wpływem globalizacji zmiany technologicznej. Co już teraz można powiedzieć na ten temat?
Na pewno to, że niektóre z tych zmian są pozytywne, np. zmiana technologiczna pozwala nam pracować z domu. Gdyby nie takie rozwiązania, to dzisiaj, w czasie pandemii, albo nie pracowalibyśmy, albo narażalibyśmy się na częstszy kontakt z wirusem. Zmiana technologiczna stwarza nam nowe możliwości, ale stawia też przed nami nowe wyzwania.
Jakie konkretnie wyzwania ma Pani Profesor na myśli?
Na przykład pracę w różnych strefach czasowych, gdy mieszkamy w Polsce, a nasi współpracownicy w USA lub Australii. Do tego trzeba się przystosowywać, żeby móc pracować w niestandardowych godzinach. Duże wyzwanie stoi też przed pracownikami z niższym i średnim wykształceniem, którzy muszą zmierzyć się z coraz bardziej zaawansowaną automatyzacją zakładów pracy. Może to spowodować, że niektóre zawody nie będą już potrzebne.
Dr hab. Renata Welc-Falęciak
Od początku swojej kariery naukowej jest związana z Wydziałem Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jej tematyka badawcza koncentruje się wokół patogenów odkleszczowych w populacjach wektorów czyli kleszczy zebranych z terenów o różnym stopniu antropopresji i ich żywicieli, w tym ludzi z nabytymi niedoborami odporności i dawców krwi w celu oszacowania potencjalnego ryzyka potransfuzyjnych zakażeń u biorców. W ramach projektu Narodowego Centrum Nauki analizuje czynniki wpływające na skuteczną transmisję patogenów na drodze kleszcz-człowiek. Jest współzałożycielką Laboratorium Zarażeń Pasożytniczych i Odzwierzęcych AmerLab sp. z o.o., spółki spin-off Uniwersytetu Warszawskiego i Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, którego misją jest opracowanie i wdrożenie do rutynowej diagnostyki parazytologicznej innowacyjnych metod badawczych. W 2019 roku została stypendystką 19. edycji programu L’Oréal dla Kobiet i Nauki.
To dla mnie ogromne i niespodziewane wyróżnienie. Mam zaszczyt znaleźć się w gronie wspaniałych kobiet, których praca i osiągnięcia są imponujące. Cieszę się, że badania naszego zespołu zostały dostrzeżone. To daje ogromną siłę napędową do dalszej pracy – dr hab. Renata Welc-Falęciak.
Dr Milena Ratajczak
Doktor astronomii, adiunkt w Obserwatorium Astronomicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Ukończyła studia magisterskie na UAM w Poznaniu, stopień doktora uzyskała w CAMK PAN w Toruniu, była związana naukowo z Uniwersytetem Wrocławskim i Uniwersytetem Karola w Pradze. Jej zainteresowania naukowe skupiają się wokół tematyki gwiazd zmiennych. Jest członkiem grupy OGLE – wielkoskalowego przeglądu nieba realizowanego przez naukowców z Obserwatorium Astronomicznego UW przy użyciu polskiego teleskopu zlokalizowanego w Chile, a także projektu Solaris – mającego na celu poszukiwanie planet pozasłonecznych za pomocą sieci robotycznych teleskopów na południowej półkuli. Współpracuje z międzynarodowym konsorcjum programu BRITE wykorzystującym konstelację nano-satelitów do obserwacji najjaśniejszych gwiazd w naszej Galaktyce. W wolnych chwilach popularyzuje naukę jako koordynator edukacyjnego program UNAWE w Polsce oraz członek zarządu fundacji New Space, MultiŚwiat, a także Polskiego Towarzystwa Astronomicznego. Współpracuje z pismami popularnonaukowymi, redaguje książki i gry o tematyce astronomicznej, organizuje wydarzenia popularnonaukowe, a także pełni rolę konsultanta artystycznych projektów kosmicznych. Jest współzałożycielką studia kreatywnego Science Now specjalizującego się w komunikacji naukowej oraz rozwoju nowych przedsięwzięć na styku nauki, edukacji, sztuki i rozrywki.
To wielkie wyróżnienie, by znaleźć się w gronie Kobiet Roku 2020 „Forbes Women” wśród wybitnych przedstawicielek nauki, sztuki, polityki, sportu i ruchów społecznych. Wartość wiedzy, w świecie pełnym informacji, jest nie do przecenienia, dlatego niezwykle istotna jest rola komunikacji naukowej. Astronomia otwiera bramę do szeroko rozumianej popularyzacji nauki dzięki swej powszechności – nocne niebo dostępne jest dla każdego. Nauka o kosmosie pozwala także na przyjęcie unikatowej perspektywy – z astronomicznej odległości wszyscy jesteśmy tacy sami. Żywię nadzieję, że dzięki działaniom Kobiet Roku kolejne lata będą lepsze niż ten mijający, niełatwy 2020 rok – dr Milena Ratajczak.