Naukowcy z Wydziału Prawa i Administracji stworzyli raport przedstawiający jak małe i średnie przedsiębiorstwa w Polsce korzystają z usług prawniczych i instytucji prawnych. 7 października w Collegium Iuridicum II odbędzie się konferencja promująca wyniki ich prac.
Małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią 99% polskich firm. O sposobach rozwiązywania problemów prawnych przez MŚP nie było wcześniej za wiele informacji.
Projekt badawczy „Dostęp do prawa wśród małych i średnich przedsiębiorców” dr. Jana Winczorka (kierownik projektu) i dr. Karola Muszyńskiego z Instytutu Nauk o Państwie i Prawie WPiA realizowany jest na UW od dwóch lat. Naukowcy otrzymali na niego grant Narodowego Centrum Nauki. Przeprowadzone największe w Polsce badania empiryczne o korzystaniu z usług prawniczych i instytucji prawnych przez polskie MŚP.
Dostęp do prawa badacze z UW potraktowali szeroko – jako zdolność przedsiębiorców do korzystania z instytucji i instrumentów prawnych, publicznych mechanizmów rozwiązywania sporów. Raport obejmuje również dostęp do wiedzy o przepisach i normach prawnych i możliwość korzystania z usług prawniczych.
Celem raportu było ustalenie m.in.:
- z jakimi problemami prawnymi borykają się MŚP;
- w jakich sytuacjach MŚP korzystają z prawa, instytucji prawnych i usług prawniczych przy rozwiązywaniu swoich problemów biznesowych;
- jakie bariery utrudniają przedsiębiorcom rozwiązywanie problemów w działalności gospodarczej za pomocą narzędzi i instytucji prawnych.
Badania zostało zrealizowane w dwóch etapach – za pomocą metod ilościowych (7292 ankiet) oraz jakościowych (101 wywiadów pogłębionych). Publikacja przedstawia wyniki w rozbiciu na kategorie problemów zidentyfikowanych w badaniu ilościowym. Pokazuje główne typy trudności prawnych doświadczanych przez MŚP oraz sposoby radzenia sobie z nimi, a także statystyczne zależności między kategoriami tych trudności i działaniami podejmowanymi w reakcji na nie, a cechami przedsiębiorstw. Dane ilościowe ilustrowane są fragmentami wywiadów z badania jakościowego.
Z badań przeprowadzonych przez naukowców z UW wynika, że małe i średnie przedsiębiorstwa mają problemy prawne. Niemal połowa (46,9%) respondentów miała poważną trudność o charakterze prawnym w ciągu 3 lat poprzedzających badanie. Trudności prawne występują we wszystkich branżach gospodarki, dotykają firmy prowadzące działalność w każdej formie i realizujące różnorodne modele biznesowe.
Największe bariery dotyczące korzystania z prawa napotykają najsłabsze podmioty na rynku – osoby samozatrudnione oraz mikroprzedsiębiorstwa.
Według badań bariery dostępu do prawa są rezultatem niedoskonałego funkcjonowania instytucji publicznych oraz niedopasowania usług prawniczych dostarczanych na rynku do potrzeb przedsiębiorców.
Raport zawiera rekomendacje, które wskazują, co należałoby zrobić, aby poprawić dostęp do prawa dla małych i średnich przedsiębiorców.