Po raz drugi detektory LIGO zarejestrowały sygnał fal grawitacyjnych. W ich odkryciu ma udział dwójka naukowców z Obserwatorium Astronomicznego UW.
Na konferencji w San Diego grupa naukowców z zespołów LIGO Scientific Collaboration (LSC) i Virgo Collaboration przedstawiła wyniki prac dwóch detektorów Laserowego Obserwatorium Interferometrycznego Fal Grawitacyjnych (LIGO), znajdujące się w Livingston i Hanford. Obserwacje trwały od 12 września 2015 do 19 stycznia 2016 roku.
Oprócz opublikowanego w lutym odkrycia fal grawitacyjnych, powstałych w wyniku zderzenia dwóch czarnych dziur (GW150914), 26 grudnia detektory LIGO zarejestrowały fale grawitacyjne, których źródłem był drugi układ podwójnych czarnych dziur o masach 14 i 8 mas Słońca. (GW151226). W wyniku ich połączenia powstała większa wirująca czarna dziura o masie 21 mas Słońca.
Obserwacje potwierdzają, że układy podwójne czarnych dziur są powszechnymi zjawiskami we Wszechświecie. Kształt sygnału od tych trzech zjawisk jest zgodny z przewidywaniami Ogólnej Teorii Względności Alberta Einsteina.
W drugą detekcję fal grawitacyjnych był zaangażowany zespół polskich naukowców POLGRAW (będący częścią Virgo Collaboration), w tym dwójka astrofizyków z Uniwersytetu Warszawskiego – prof. Tomasz Bulik i dr Izabela Kowalska-Leszczyńska. Profesor Bulik zajmował się symulacjami pokazującymi, że układy podwójne czarnych dziur, są najlepiej wykrywalne przez detektory źródłami promieniowania grawitacyjnego. Dr Kowalska-Leszczyńska zaś badała astrofizyczne własności układów podwójnych.
Naukowcy z UW, razem z 7 badaczami z grupy POLGRAW, znaleźli się na liście autorów publikacji, w której ogłoszono drugą detekcję fal grawitacyjnych.
Uczeni przewidują, że wkrótce coraz częściej będziemy mogli usłyszeć o falach grawitacyjnych, ponieważ do dwóch detektorów LIGO dołączy trzeci interferometr. – W najbliższej przyszłości do rosnącej sieci detektorów fal grawitacyjnych, działających wspólnie z teleskopami naziemnymi, dołączy europejski interferometr Virgo – zapowiada Fulvio Ricci, rzecznik Virgo Collaboration. – Sieć trzech interferometrów umożliwi dokładniejszą lokalizację sygnałów na niebie – dodaje.
Następny cykl zbierania danych przez detektor Advanced LIGO rozpocznie się jesienią. Do tego czasu zostaną wprowadzone kolejne ulepszenia zmierzające do poprawy czułości, które mają zwiększyć przestrzeń objętą badaniem o 1,5 do 2 razy. Detektor Virgo ma zostać włączony do badań w drugiej połowie kolejnego cyklu obserwacji.