Dr Anna Karnkowska z Wydziału Biologii i Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych otrzymała grant Europejskiej Organizacji Biologii Molekularnej. Installation Grant przyznawany jest młodym liderom grup badawczych na utworzenie laboratoriów w macierzystych ośrodkach naukowych. Laureatka grantu EMBO zajmuje się m.in. badaniami dotyczącymi różnorodności i ewolucji protistów.

EMBO to instytucja międzynarodowa, do której należy ponad 1800 wybitnych naukowców specjalizujących się w dziedzinie biologii molekularnej. Organizacja wspiera utalentowane osoby w osiągnięciu jak najlepszych wyników prac badawczych. O EMBO Installation Grant mogą ubiegać się badacze z Czech, Polski, Portugalii i Turcji. Przyznawany jest na czas od trzech do pięciu lat. Dzięki dotacji – pięćdziesięciu tysiącom euro rocznie – naukowcy tworzą laboratoria w rodzimych ośrodkach. Od 2006 roku EMBO przyznało granty 103 osobom.

 

Dr Anna Karnkowska, biolog zajmujący się ewolucją molekularną i taksonomią, jest wśród dziesięciu laureatów tegorocznej edycji grantów EMBO Installation Grant. Otrzymała go na projekt „Evolution of phototrophy in eukaryotes”. Na co dzień pracuje w Zakładzie Filogenetyki Molekularnej i Ewolucji na Wydziale Biologii oraz w grupie badawczej Mikroorganizmów Eukariotycznych Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych, gdzie bada mikroorganizmy, m.in. protisty.

 

– Różnorodność życia na Ziemi często odbieramy przez pryzmat tego, co widzimy gołym okiem – rośliny czy zwierzęta. Jednak to mikroorganizmy są najbardziej zróżnicowane genetycznie i metabolicznie. Wśród mikroorganizmów najwięcej uwagi poświęcono bakteriom (prokariontom), ale oprócz prokariontów i eukariotycznych organizmów wielokomórkowych istnieje ogromna, pozostająca do tej pory nieco w cieniu, grupa jednokomórkowych eukariontów, tzw. protistów. Badam ich różnorodność i ewolucję, dzięki czemu możliwe będzie zrozumienie ewolucji komórki eukariotycznej oraz znaczenia tych mikroorganizmów dla funkcjonowania innych organizmów i całych ekosystemów – mówi laureatka grantu EMBO.

 

Badaczka zajmuje się również ewolucją chloroplastów i mitochondriów, transkryptomiką i genomiką mikroorganizmów eukariotycznych oraz taksonomią i różnorodnością autotroficznych euglenin.

 

Dr Anna Karnkowska jest autorką i współautorką kilkudziesięciu publikacji naukowych. To laureatka wielu stypendiów, nagród i grantów, m.in.: stypendium ministra nauki i szkolnictwa wyższego dla wybitnych młodych naukowców (2018), nagrody Bedřich Hrozný Award przyznawanej za osiągnięcia naukowe (2017), nagrody Holz-Conner Travel Award Międzynarodowego Towarzystwa Protistologów (2015), grantu NCN na projekt „Plastid evolution and functions of colourless algae within the Euglenophytes and Dictyochophyceae” (2017), grantu UE w ramach programu Synthesys na przedsięwzięcie „Taxonomy of green euglenids – insight into the Ehrenberg Collection” (2009). Odbyła dwa staże podoktorskie – pierwszy na Uniwersytecie Karola w Pradze (2013-2015), gdzie była członkiem zespołu, który odkrył pierwszą komórkę eukariotyczną pozbawioną mitochondrium, oraz drugi na University of British Columbia w Vancouver (2016), na którym kontynuowała badania beztlenowych protistów, analizowała genom oraz rekonstruowała metabolizm i zredukowane mitochondria pasożyta dziesiątkującego populację ostryg.

 

Oprócz badaczki z UW, EMBO Installation Grant otrzymały jeszcze dwie osoby z Polski: dr Michał Szymański z Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i dr Łukasz Piątkowski z Politechniki Poznańskiej.

 

Pełna lista laureatów jest dostępna na stronie EMBO.