Międzynarodowy zespół badaczy pod kierunkiem naukowców z Wydziału Geologii UW ustanowił granicę geologiczną pomiędzy dwoma jednostkami czasowymi okresu jurajskiego – oksfordem i kimerydem. Odkrycie to zostało zatwierdzone tzw. „złotym gwoździem”, który jest wyznacznikiem miejsc o szczególnej wartości historycznej i geologicznej dla planety.

Międzynarodowa Unia Nauk Geologicznych, niezależna organizacja naukowa zrzeszająca ponad 120 państw, oficjalnie zatwierdziła ustanowienie granicy geologicznej dwóch pięter jury górnej – oksfordu i kimerydu. Odkrycie to zostało dokonane w miejscowości Flodigarry na wyspie Skye w Szkocji.

Od 20 lat prace geologiczne na tym obszarze prowadziła międzynarodowa grupa badawcza pod kierunkiem prof. Andrzeja Wierzbowskiego z Wydziału Geologii UW. W pracach zespołu brali udział również: prof. Bronisław Andrzej Matyja i dr hab. Marcin Barski z UW oraz inni badacze z Polski, Wielkiej Brytanii, Rosji, Niemiec, Francji, Hiszpanii i USA.

Granica geologiczna

Granica geologiczna oficjalnie nazywana jest Global Stratotype Section and Point – GSSP (w tłum. „światowy wzorzec profilu i miejsca”). Jest to strefa dzieląca dwie geologiczne jednostki czasowe (np. oksford i kimeryd), wyznaczona w konkretnym profilu geologicznym i w konkretnym miejscu. Ustanowiona u wybrzeży Szkocji granica leży u podstawy ściany klifu. Jej zdefiniowanie możliwe było na podstawie analizy faun amonitów i mikroplanktonu, badań izotopowych i magnetostratygraficznych.

–  Granica nie zawsze musi być widoczna gołym okiem na podstawie występujących skał. Czas geologiczny jest wyznaczany przede wszystkim przez zmiany grup skamieniałości, ich pojawienie się i zanik – wyjaśnia dr hab. Marcin Barski z Wydziału Geologii UW, członek zespołu badawczego.

Złoty gwóźdź

Międzynarodowa Unia Nauk Geologicznych (IUGS) powstała 50 lat temu, aby wspierać współpracę naukową w dziedzinie geologii. Przy IUGS działa Międzynarodowa Komisja Stratygrafii. Na całym świecie wyznacza ona punkty, w których wbija się tzw. „złoty gwóźdź” (ang. golden spike). Miejsca te zyskują status obszarów o szczególnej dla całej planety wartości historycznej i geologicznej.

„Złoty gwóźdź” ustanowiony w Szkocji oznacza, że zespół badaczy pod kierunkiem naukowców z UW odkrył miejsce najbardziej reprezentatywne na Ziemi dla granicy pomiędzy dwoma piętrami geologicznymi. – Każda dziedzina nauki dąży do tworzenia definicji. W geologii jednym z pojęć definiujących jest właśnie granica geologiczna. Cieszymy się, że przyczyniliśmy się do systematyzacji tego obszaru naukowego – podkreśla dr hab. Marcin Barski.