Starożytny posąg Buddy, znaleziony na dziedzińcu głównej świątyni egipskiego miasta Berenike, został uznany przez American Society of Overseas Research za jedno z najciekawszych odkryć archeologicznych Bliskiego Wschodu z 2023 roku. To zasługa m.in. naukowców z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Kazimierza Michałowskiego UW.
W okresie wczesnorzymskim miejscowość Berenike należała do najważniejszych portów na egipskim wybrzeżu Morza Czerwonego, stanowiących część szlaku handlowego wykorzystywanego do transportu towarów z odległych regionów – w tym Indii – do Imperium Rzymskiego. Badania na tym stanowisku prowadzi polsko-amerykańska ekspedycja archeologiczna The Berenike Project kierowana przez dr. Mariusza Gwiazdę z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Kazimierza Michałowskiego (CAŚ) UW i prof. Stevena E. Sidebothama z University of Delaware. W kwietniu 2023 roku naukowcy poinformowali o cennym znalezisku w mieście. Zespół dr. Rodneya Asta z Uniwersytetu w Heidelbergu odkrył na dziedzińcu światyni Izydy posąg Buddy.
– Posąg Buddy to pierwszy dowód świadczący o transferze obiektów szlakiem ze wschodu na zachód, jak również pierwszy materialny ślad transferu idei na tej trasie. Co więcej, jest to pierwszy jednoznaczny dowód praktykowania religii indyjskiej na terenie Imperium Rzymskiego. Wskazuje to na nadzwyczajną integrację kulturową w basenie Oceanu Indyjskiego na początku naszej ery – mówi dr Mariusz Gwiazda.
Podobizna Buddy została wykonana z anatolijskiego marmuru, a jej powstanie naukowcy datują na przełom I i II w. n.e.
W Berenike zidentyfikowano również inne znaleziska świadczące o wymianie kulturowej z Indiami, w tym indyjskie monety oraz obiekty wyrzeźbione z lokalnego gipsu, które zawierają indyjską ikonografię z inskrypcją w sanskrycie.
Lista najbardziej fascynujących
W grudniu 2023 roku amerykańskie towarzystwo naukowe American Society of Overseas Research (ASOR) opublikowało zestawienie najciekawszych odkryć archeologicznych Bliskiego Wschodu. Wśród nich jest posąg Buddy z Berenike.
Cały ranking jest dostępny na stronie ASOR.
Więcej informacji o odkryciu można znaleźć na stronie CAŚ UW.