Na ile rankingi pomagają, a na ile szkodzą szkolnictwu wyższemu? Jakie są ich mocne i słabe strony jako narzędzia oceny? Jak zachować balans między światowymi, regionalnymi i krajowymi zestawieniami? Na te i inne pytania dotyczące uczelnianych rankingów odpowiadali uczestnicy międzynarodowej konferencji IREG, która odbyła się na Uniwersytecie Warszawskim.
„Academic Rankings at the Crossroads” to tytuł międzynarodowej konferencji zorganizowanej przez International Ranking Expert Group (IREG) Observatory on Academic Ranking and Excellence, Uniwersytet Warszawski i Fundację Edukacyjną „Perspektywy”.
Debata koncentrowała się m.in. wokół pytań:
- jak zachować równowagę między rankingami globalnymi, regionalnymi i krajowymi?
- jakie są mocne i słabe strony rankingów jako narzędzia oceny szkolnictwa wyższego?
- czy nadszedł czas, by organizacje międzynarodowe, takie jak UNESCO, OECD czy UE, stworzyły niekomercyjną bazę danych o szkolnictwie wyższym?
– To ważna dla nas konferencja – zarówno ze względu na tematykę dotyczącą rankingów, jak i możliwość spotkania oraz wymiany doświadczeń dotyczących edukacji z przedstawicielami różnych instytucji szkolnictwa wyższego. Zdajemy sobie sprawę, że rankingi nie przesądzają o wszystkim, ale są istotne, ponieważ odzwierciedlają kondycję uczelni, możliwości podejmowania współpracy, a także pozycję w stosunku do najlepszych instytucji – powiedział prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, podczas sesji otwierającej wydarzenie.
W trakcie konferencji odbyły się cztery tematyczne sesje na temat: nauki i rankingów w czasach niepewności; geopolityki szkolnictwa wyższego i rankingów; przyszłości szkolnictwa wyższego i rankingów; programów i osiągnięć naukowych polskich uczelni.
Pozycja polskiej nauki
Sesja pt. „Polish universities-focus on science” dotyczyła programów badawczych czołowych polskich instytucji w kontekście nowej europejskiej strategii rozwoju. Prowadził ją prof. Zygmunt Lalak, prorektor UW ds. badań. Rozpoczynając dyskusję, przedstawił prezentację o pozycji i międzynarodowych osiągnięciach polskiej nauki.
– Analizując pozycję poszczególnych dyscyplin na poziomie światowym, można stwierdzić, że istnieje pole do rozwoju dla polskiej nauki. Naszym zadaniem jest znaleźć sposoby poprawy tej sytuacji oraz pokonywania trudności, również dzięki informacjom wynikającym z rankingów – mówił prof. Lalak.
Prorektor omówił też najważniejsze wskaźniki oceniające jakość badań naukowych, m.in. zaangażowanie instytucji naukowych we współpracę międzynarodową czy wyniki badań, a także zagadnienie wykorzystania informacji rankingowych w procesie podejmowania decyzji na poziomie instytucjonalnym: czy rankingi powinny być traktowane jako pewien rodzaj analizy SWOT? Czy perspektywa międzynarodowa powinna być przekładana na realia polskie? Czy powinniśmy raczej dostosowywać polskie realia do standardów światowych? Jak rankingi powinny wpływać na społeczeństwo? Jak uczynić polską naukę bardziej wpływową?
– Wiedza zdobyta dzięki rankingom powinna pomagać nam w podejmowaniu decyzji o strategicznej współpracy, dążeniu do umiędzynarodowienia badań oraz zwiększaniu zainteresowania uczelniami wśród zagranicznych i krajowych kandydatów na studia czy młodych badaczy. Pozycja w rankingu może również pomóc w pozyskaniu potencjalnych inwestorów i partnerów biznesowych – dodał prof. Lalak.
Konferencja odbyła się od 23 do 24 czerwca w Starym BUW-ie na kampusie UW przy Krakowskim Przedmieściu. Wydarzenie było okazją do spotkania przedstawicieli środowiska akademickiego, twórców rankingów oraz ekspertów z zakresu szkolnictwa wyższego. Wzięli w nim udział reprezentanci m.in.: IREG Observatory on Academic Ranking and Excellence, European University Association, Times Higher Education, Fundacji Edukacyjnej „Perspektywy”, Uniwersytetu Warszawskiego oraz innych polskich oraz zagranicznych instytucji związanych ze szkolnictwem wyższym.
