Prof. Henryk Samsonowicz otrzymał nagrodę Lednickiego Orła Piastowskiego za badania i upowszechnianie wiedzy o średniowieczu i dynastii piastowskiej.
Prof. Henryk Samsonowicz jest mediewistą. Pracuje na Wydziale „Artes Liberales” Uniwersytetu Warszawskiego. 10 czerwca marszałek województwa wielkopolskiego przyznał profesorowi Samsonowiczowi honorowe wyróżnienie za wybitne osiągnięcia w dziedzinie upowszechniania wiedzy o roli dynastii piastowskiej w historii Polski i Europy oraz ochrony piastowskiego dziedzictwa kulturowego. Jest ono nadawane od 2009 r.
Zamiłowanie do nauki Henryk Samsonowicz wyniósł z domu rodzinnego. Jego ojciec był profesorem geologii na Uniwersytecie Warszawskim, matka nauczycielką geografii w gimnazjach i liceach. W 1947 roku Henryk Samsonowicz rozpoczął studia historyczne na UW. Miał szansę obcować z najwybitniejszymi przedstawicielami dziedziny – Marianem Małowistem, Witoldem Kulą, Aleksandrem Gieysztorem, Tadeuszem Manteufflem, Stanisławem Herbstem. Stopień doktora, ówcześnie zwany „kandydatem nauk”, Henryk Samsonowicz uzyskał w 1954 roku pracą „Rzemiosło wiejskie w Polsce w XIV-XVII w.”, przygotowaną pod kierunkiem Mariana Małowista. Publikacja doktoratu był jego debiutancką książką. Od tamtej pory jego dorobek urósł do imponujących rozmiarów – dziś liczy ponad 800 publikacji, w tym ponad 20 pozycji książkowych. Tematyka, której Henryk Samsonowicz poświęcił najwięcej czasu, to dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce, historia Hanzy oraz dzieje zakonu krzyżackiego, okresy narodzin polskiej państwowości, a także schyłku średniowiecza oraz rola mitu w historii.
Uznanie środowiska naukowego dla dorobku Henryka Samsonowicza przejawiało się w powierzaniu mu licznych funkcji. Przewodniczył Polskiemu Towarzystwu Historycznemu oraz Wydziałowi Nauk Społecznych Polskiej Akademii Nauk. Przyjęto go w poczet członków Polskiej Akademii Umiejętności oraz towarzystw zagranicznych – Academia Europaea w Londynie, Académie des Belles Lettres w Paryżu, Hansischer Geschichtsverein oraz Instituto Internazionale di Storia Economica „Francesco Datini”. Jego twórczość jest znana i ceniona poza granicami Polski. Wyrazem uznania dla jego dorobku były też doktoraty honorowe m.in. Dusquesne University w Pittsburgu, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytetu Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie.
W latach 1980-1982 prof. Samsonowicz był rektorem UW. Piastując kolejne uniwersyteckie stanowiska, za jedno ze swych głównych zadań uważał ochronę studentów i pracowników uczelni. W 1989 roku brał udział w Obradach Okrągłego Stołu, parę miesięcy później wszedł do rządu Tadeusza Mazowieckiego, gdzie objął tekę ministra edukacji.
