Jaką wartość tak naprawdę ma tlen? Co naukowiec robi na co dzień? Na jakie odkrycia czeka ludzkość? Tego mogli się dowiedzieć uczestnicy spotkania z laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny z 2019 roku. 16 marca sir Peter Ratcliffe – w ramach swojej pierwszej wizyty w Polsce – wygłosił wykład na Uniwersytecie Warszawskim.
– Choć Alfred Nobel w swoim testamencie wymienił dziedzinę fizjologii lub medycyny jako trzecią, nagroda ta przyznawana jest jako pierwsza ze względu na jej szczególną rangę. W 1901 roku jako pierwszy wyróżnienie otrzymał Emil von Behring – niemiecki bakteriolog, uważany za jednego z twórców immunologii, którego doceniono za pracę nad terapią surowicą, zwłaszcza jej zastosowanie w leczeniu błonicy. Dotąd wyróżniono w tej dziedzinie 225 laureatów. Jeden z nich znajduje się dzisiaj z nami – powiedział prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, witając prof. Petera Ratcliffe’a na Uniwersytecie Warszawskim. – Bardzo się cieszę, że zechcieli Państwo przyjść i wysłuchać tak wybitnej postaci. Kto wie, może niektórzy z Państwa będą w przyszłości zapraszani tak jak prof. Ratcliffe na różne światowe uniwersytety, by wygłaszać wykłady. W imieniu młodego pokolenia, które jest przyszłością Polski i świata, dziękuję prof. Ratcliffe’owi za możliwość rozmowy i spotkania – dodał rektor UW.
Sir Peter J. Ratcliffe jest lekarzem i biologiem molekularnym. Pracował m.in. w oksfordzkim szpitalu im. Johna Radcliffe’a, obecnie jest naukowcem Uniwersytetu Oksfordzkiego specjalizującym się w medycynie klinicznej. Pełni również funkcję dyrektora badań naukowych w Instytucie Francisa Cricka w Londynie.
W 2019 roku sir Peter J. Ratcliffe razem z Williamem Kaelinem i Greggiem Semenzą otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za swój wkład w odkrycie, jak komórki wyczuwają i adaptują się do dostępności tlenu.
16 marca noblista wygłosił wykład dla społeczności UW pt. Understanding cellular oxygen sensing mechanisms: adventures of a physician in discovery science. Wystąpienie dotyczyło m.in. równowagi tlenowej w organizmie człowieka oraz związków odkryć i badań naukowych z rozwojem leków.
W spotkaniu uczestniczyło około kilkuset słuchaczy, w tym studenci UW i uczniowie stołecznych szkół średnich. Mieli oni okazję zadać pytania nobliście i posłuchać, jak wygląda codzienna praca naukowca oraz jak ważna jest w życiu pasja.
– Tak naprawdę już w szkole podstawowej zainteresowałem się nauką. Ciekawość świata, chęć zadawania pytania: „Dlaczego?” rozbudzili we mnie moi nauczyciele. Na swojej szkolnej drodze spotkałem pedagogów, którzy zaznajamiali mnie z różnymi naukowymi problemami, ale nie podawali rozwiązań. Chcieli, bym odnalazł je sam. Niezmiernie cieszy mnie to, że teraz ja mogę inspirować młodych ludzi – mówił Peter J. Ratcliffe.
Jednym z elementów wizyty było również spotkanie z doktorantami i młodymi naukowcami – The Life of a Scientist – Reality Check, podczas którego noblista przedstawił swoje doświadczenia jako naukowca próbującego pogodzić pracę badawczą z innym aspektami swojego życia.
– Cieszymy się, że już po raz kolejny możemy włączyć się w inicjatywę, która przybliża studentom i szerszej publiczności odkrycie nagrodzone najbardziej prestiżową nagrodą naukową na świecie. Promocja badań naukowych, a także intensyfikacja współpracy międzynarodowej wpisują się w misję naszej uczelni, której fundamentem i istotą działania są jedność nauki i nauczania. Szczególnie ważny jest dla nas również fakt, że laureat jest nie tylko biologiem, ale również wybitnym lekarzem. Goszczenie go w roku, w którym wraca na naszą uczelnię Wydział Lekarski ma zatem szczególny wydźwięk. Warto w tym miejscu podkreślić, że w 2023 roku, po 70 latach przerwy, na UW wraca medycyna. Naszym celem jest połączenie badań naukowych z działaniem praktycznym na rzecz społeczeństwa, a także wykorzystanie wyników badań w najnowocześniejszych metodach leczenia oraz edukacji przyszłych lekarzy – mówi rektor UW prof. Alojzy Z. Nowak.
Pomysłodawcami inicjatywy i głównymi organizatorami działań są Nobel Prize Outreach, wraz z firmą AstraZeneca.
