Bolidy są szczególnym rodzajem meteorów o bardzo dużej jasności. Mogą oznaczać spadek meteorytów – fragmentów planetoid czy małych ciał krążących w naszym Układzie Słonecznym. W Ostrowiku, gdzie znajduje się Stacja Północna Obserwatorium Astronomicznego UW, uruchomiona została kamera bolidowa, która jest częścią nowo powstałej sieci Skytinel. Dzięki kamerze możliwy będzie m.in. monitoring nieba nad Ostrowikiem oraz w promieniu około 200 km od niego.
Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Warszawskiego (OAUW) posiada dwie stacje obserwacyjne wyposażone w teleskopy – Stację Północną w Ostrowiku oddalonym o 40 km od Warszawy oraz Stację Południową w Obserwatorium Las Campanas w Chile. Od dwudziestu lat w Stacji Północnej prowadzone są obserwacje części nieba kamerą zapisującą przeloty materii pozaziemskiej w atmosferze Ziemi – meteorów oraz bolidów. Badania prowadzone są w ramach ogólnopolskiej sieci stacji obserwacyjnych – Polska Sieć Bolidowa (Polish Fireball Network, PFN).
Badacze zaznaczają, że detekcja bolidów może oznaczać spadek meteorytów, dzięki którym możemy dowiedzieć się, jak formował się nasz Układ Słoneczny, czy poznać procesy zachodzące w nim przez miliardy lat. Meteorytyka to nauka zajmująca się badaniem meteorytów, która integruje środowiska naukowe, m.in. astronomów, geologów czy planetologów, ze środowiskami hobbystów – poszukiwaczy i kolekcjonerów meteorytów.
Nowy sprzęt
Prof. Szymon Kozłowski z Obserwatorium Astronomicznego UW tłumaczy, że jednym ze sposobów znalezienia meteorytów jest wykorzystanie sieci bolidowych, czyli zespołu stacji bolidowych rozmieszczonych na jakimś obszarze co kilkadziesiąt lub kilkaset kilometrów. Stacje monitorują niebo nocą i rejestrują przelatujące bolidy.
26 lipca w Stacji Północnej w Ostrowiku uruchomiona została nowa kamera bolidowa, monitorująca całe obserwowalne niebo nad Ostrowikiem i w promieniu około 200 km od niego. Kamera działa w ramach powstałej w kwietniu sieci bolidowej Skytinel, a sama stacja w Ostrowiku otrzymała numer SN20 (jest to dwudziesta stacja obserwacyjna Skytinel).
– Pierwsza detekcja spadającego ciała z kosmosu w stacji SN20 zarejestrowana została już pierwszej nocy po uruchomieniu, czyli 27 lipca o godz. 1.30 – mówi prof. Szymon Kozłowski.
Zadaniem sieci Skytinel jest prowadzenie detekcji spadków materii pozaziemskiej, czyli meteorytów, na terenie Polski. Naukowcy podkreślają, że do tej pory znanych jest dwadzieścia pięć takich miejsc.
– Nagrania z kamer można wykorzystać do wielu celów. Można obliczyć trajektorię ciała, które wtargnęło w naszą atmosferę, jego orbitę, prędkość i wiele innych parametrów lotu – mówi Mateusz Żmija, koordynator sieci bolidowej Skytinel.
Instalację stacji bolidowej SN20 można obejrzeć na kanale YouTube prof. Szymona Kozłowskiego „W Gabinecie Astronoma” w odcinku „Stacja bolidowa”.
