Badacze z Polski, Danii i Niemiec oszacowali koszty i efektywność przywrócenia przyrzecznych stref bagiennych na przykładzie rzeki Narwi. Ich zdaniem, mokradła mogą pozytywnie wpłynąć na ekosystem nie tylko rzek, ale i Bałtyku, a przy tym służyć rekreacji. Naukowcy opublikowali rezultaty swoich prac w miesięczniku „Water”.

Mokradła pomocą dla środowiska naturalnego

Naukowcy wskazują na wartość terenów bagiennych wzdłuż rzek, które pełnią wobec nich funkcje oczyszczające i są naturalną barierą chroniącą wody powierzchniowe przed zanieczyszczeniami z pól uprawnych. Bagienne strefy buforowe odcinają rzeki od skażeń azotem i fosforem z nawozów wykorzystywanych w gospodarstwach rolnych, położonych w sąsiedztwie rzek. Związki te dostają się aż do Bałtyku, zmieniając jego środowisko biologiczne. Efektem takich zmian są na przykład natężone zakwity sinic.

Z polskich rzek do Bałtyku rocznie wpada ok. 140 tys. ton azotu i 13 tys. ton fosforu. W bilansie ogólnym jest to 24% i 43% całkowitego ładunku – odpowiednio azotu i fosforu – dostarczanego przez rzeki do Morza Bałtyckiego. Naukowcy twierdzą, że aby poprawić sytuację, należałoby przywrócić tereny podmokłe wzdłuż większości rzek w Polsce.

Narew jako przykład

W artykule badacze przeanalizowali koszty utworzenia bagiennych stref buforowych na fragmencie zlewni Narwi o powierzchni równej 5% powierzchni Polski i porównują je do wydatków poniesionych na poszczególne działania finansowane ze środków Unii Europejskiej, np. na budowę dróg. Koszty przywrócenia mokradeł wydają się przy nich nieznaczne.

Publikacja powstała przy współpracy naukowców z Uniwersytetu Warszawskiego, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Uniwersytetu w Aarhus, berlińskiego Leibniz-Institute of Freshwater Ecology and Inland Fisheries oraz Uniwersytetu Christiana-Albrechta w Kilonii i jest efektem badań prowadzonych w ramach projektu CLEARANCE.