Prof. Mikołaj Zapalski z Wydziału Geologii UW, wraz ze współpracownikami z Estonii, Niemiec i USA, przebadał i opisał materiał mszywiołów z późnego syluru (ok. 420 mln lat temu). Z obserwacji naukowców wynika, że organizmy te są w stanie wytworzyć inne mechanizmy przystosowania do środowiska, gdy żyją w symbiozie i osobno. Wnioski z badań zostały opublikowane w czasopiśmie „Scientific Reports”.

Mszywioły to kolonijne organizmy morskie o bardzo długiej historii ewolucyjnej. Występowały już w ordowiku (od ok. 480 mln lat temu). Zamieszkują dno morza i tworzą kolonie o różnych kształtach. Dno morskie ma ograniczoną powierzchnię, dlatego zasiedlające je organizmy konkurują o przestrzeń, co prowadzi do skomplikowanych oddziaływań międzygatunkowych.

Mszywioły są filtratorami – wychwytują pożywienie pasywnie z wody poprzez ruchy rzęsek (tzw. lofoforu). Prądy przy dnie są zawsze słabsze niż w toni wodnej, przez co niosą mniej cząstek pokarmowych. Koralowce i stułbiopławy są mikrodrapieżnikami, a więc aktywnie wychwytują z wody drobne organizmy, najczęściej planktoniczne, paraliżując je swoimi parzydełkami.

Naukowcy z Polski, Estonii, Niemiec i USA zbadali materiał pozyskany z terenów Estonii, na który składają się kolonie mszywiołów poprzerastane z koloniami koralowców i pokrewnych im stułbiopławów. Zarówno mszywioły, jak i poszczególne gatunki, które weszły z nimi w oddziaływania, tworzą kolonie płaskie, gdy występują samodzielnie.

Zespół, w którego pracach uczestniczył prof. Mikołaj Zapalski, zaobserwował, że symbioza tych gatunków spowodowała powstanie kolonii drzewkowatych, wystających z dna w toń wodną. Dzięki temu pokarm dla obu gatunków organizmów biorących udział w symbiozie był bardziej dostępny.

Same układy symbiotyczne występowały we wcześniejszych okresach, jednak opisane w artykule badania pokazują, że tego typu strategie ekologiczne – zwiększające dostęp do zasobów pokarmowych – są starsze, niż dotychczas sądzono.