Prof. Piotr Węgleński był wybitnym uczonym, autorytetem w świecie nauki i Człowiekiem Uniwersytetu. 1 lutego społeczność akademicka UW pożegnała wieloletniego prorektora i rektora uczelni.
– To z jednej strony zaszczyt móc wyrazić szacunek i wspominać swoich poprzedników, a z drugiej ogromny żal żegnać ludzi wielkich zasług; ludzi, którym zarówno Uniwersytet Warszawski, jak i naukowe środowisko w kraju i za granicą zawdzięczają bardzo wiele. Podsumowanie życia oraz działalności prof. Piotra Węgleńskiego nie jest łatwe. Był postacią barwną, skromną i niezwykle ważną dla UW. Zrealizował liczne projekty służące rozwojowi uczelni i zmienił jej obraz w kraju oraz za granicą – mówił prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, podczas uroczystego spotkania poświęconego pamięci prof. Piotra Węgleńskiego.
Wizjoner i autorytet
Prof. Piotr Węgleński urodził się 29 czerwca 1939 roku w Świdnikach, w rodzinie o bogatych tradycjach patriotycznych. Jednym z jego przodków był Jan Węgleński, minister skarbu Królestwa Polskiego, który walnie przyczynił się do powstania w 1816 roku Uniwersytetu Warszawskiego.
Z UW związany był od 1956 roku, kiedy to jako absolwent Liceum Ogólnokształcącego im. Hugona Kołłątaja w Warszawie rozpoczął studia na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi. Już w czasie nauki odbywał praktykę w Zakładzie Genetyki. W 1961 roku obronił pracę magisterską na temat genetyki i cytologii Tetrigidae, napisaną pod kierunkiem prof. Wacława Gajewskiego. Od tej pory cała jego kariera zawodowa, od asystentury, poprzez doktorat (1965), habilitację (1974), stanowisko profesora nadzwyczajnego (1982), po profesurę zwyczajną (1989) związana była z Uniwersytetem Warszawskim.
Prof. Węgleński był wybitnym genetykiem, autorem licznych publikacji naukowych, głównie na temat regulacji funkcji genów i inżynierii genetycznej. Był redaktorem naukowym podręcznika Genetyka molekularna. Kierował ważnymi projektami badawczymi, dotyczącymi m.in. konstruowania szczepów bakterii do produkcji ludzkiej insuliny i ludzkiego hormonu wzrostu czy (wspólnie z zespołem Politechniki Warszawskiej) opracowania komputera wykorzystującego reakcje cząsteczek DNA.
Zmysł organizacyjny prof. Węgleńskiego widoczny był w trakcie pełnionych przez niego licznych uniwersyteckich funkcji. Kierował Zakładem Genetyki, pełnił funkcję dyrektora Instytutu Genetyki i Biotechnologii oraz wicedyrektora Instytutu Botaniki. Był wieloletnim prorektorem Uniwersytetu Warszawskiego, a w latach 1999–2005 rektorem UW. W latach 2012–2017 był dyrektorem Centrum Nowych Technologii UW.
Kierując uczelnią, dbał o jej rozwój inwestycyjny, pozyskiwanie funduszy na badania, a także poszerzenie oferty dydaktycznej. W 1999 roku jako rektor-elekt uczestniczył wraz ze swoim poprzednikiem rektorem Włodzimierzem Siwińskim w uroczystości otwarcia nowej siedziby Biblioteki Uniwersyteckiej na Powiślu z udziałem papieża. Pozyskał środki na remont dawnej biblioteki na kampusie UW przy Krakowskim Przedmieściu i doprowadził do zaadaptowania jej przestrzeni na sale dydaktyczne.
Prof. Piotr Węgleński był pomysłodawcą cyklu popularnonaukowych wykładów na Nowe Tysiąclecie, zainaugurowanego w październiku 2000 roku, którego prelegentami są naukowcy, politycy, osoby związane ze światem kultury i sztuki, jak również duchowni.
Prof. Piotr Węgleński – Wielki Przyjaciel Uniwersytetu i niekwestionowany Autorytet w środowisku akademickim – odszedł 19 stycznia 2024 roku.
W ekumenicznym duchu
1 lutego w Sali Senatu Pałacu Kazimierzowskiego odbyła się uroczysta sesja poświęcona pamięci prof. Piotra Węgleńskiego. Wzięli w niej udział liczni przedstawiciele pracowników, doktorantów, studentów i przyjaciół UW.
– Myślę, że Uniwersytet był największą miłością prof. Piotra Węgleńskiego – wspominał prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, dodając: – Miał pasję i misję, którą realizował. Był odważny w głoszeniu poglądów i otwarty na różne wizje świata. Prof. Węgleński znakomicie realizował również ideę ekumenizmu, łącząc rozmaite środowiska i te środowiska wspierając.
Prof. Piotra Węgleńskiego wspominali podczas uroczystości także: prof. Krzysztof Spalik, dziekan Wydziału Biologii UW, prof. Joanna Kargul z Centrum Nowych Technologii UW, prof. Ewa Bartnik z Wydziału Biologii UW, prof. Piotr Dyczek, dyrektor Ośrodka Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej UW, prof. Romuald Zabielski w imieniu prezesa Polskiej Akademii Nauk, oraz prof. Krzysztof Stefaniak z Uniwersytetu Wrocławskiego.
Uczestnicy spotkania podkreślali m.in. zasługi prof. Węgleńskiego dla rozwoju inżynierii genetycznej, powstanie Centrum Nowych Technologii UW, popularyzacji nauki czy funkcjonowania uczelni.
Prof. Piotr Węgleński spoczął na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach.