W narracjach medialnych dotyczących patriarchy Cyryla z początku napaści Rosji na Ukrainę w 2022 roku nie zaobserwowano przejawów polaryzacji światopoglądowej. Takie wnioski wysunął zespół naukowców z udziałem prof. Dariusza Tworzydło z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW. Wyniki badań zostały opublikowane w czasopiśmie „European Journal of Science and Theology”.

Zespół badawczy, w którego pracach uczestniczył prof. Dariusz Tworzydło z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii (WDIB) UW, przeanalizował 2192 publikacje prasowe (artykuły w prasie drukowanej i internecie, wpisy w mediach społecznościowych, audycje radiowe) odnoszące się do patriarchy Cyryla, które pojawiły się w polskich mediach od 24 lutego do 24 marca 2022 roku, czyli w pierwszym miesiącu pełnoskalowej wojny w Ukrainie.

Naukowcy zaobserwowali zupełny brak polaryzacji światopoglądowej w tym kontekście. Dla badaczy było to zaskoczeniem, ponieważ tematy związane z religijnością czy relacjami państwo-Kościół zazwyczaj cechują się dużym dysonansem stanowisk.

W badanym okresie narracja wokół patriarchy Cyryla była jednolita. Niezależnie od medium wskazywano, że racja jest po stronie Ukraińców, a winę za napaść ponosi reżim Władimira Putina. W trakcie analizy nie natrafiono na ani jeden materiał, który przedstawiałby Rosjan i Ukraińców w innym świetle i zawierał jakiekolwiek usprawiedliwienie inwazji wojsk Kremla. To pokazuje spójność przekazów w mediach w Polsce i jednoznaczne, wyraźne stanowisko potępiające agresję Rosji.

Przewidywalny przekaz patriarchy

– Patriarcha Cyryl przyjął optykę zgodną z przewidywaniami, a jednocześnie niezgodną z oczekiwaniami, jakie powinny przystawać do głównego hierarchy religijnego niezależnie od wyznania. W tym obrazie medialnym Cyryl nie baczy na straty własne i słabnącą pozycję wśród wiernych poza Rosją – mówi prof. Dariusz Tworzydło.

Badacze zaobserwowali, że w polskich mediach stanowisko patriarchy było przedstawiane jako odpowiednio przygotowywane oraz stanowiło logiczną kontynuację jego wcześniejszego nauczania i działania.

– Początek wojny był tematem intensywnej debaty w mediach. Był to też czas decyzji i bardzo wyrazistych stanowisk. Jako badacze chcieliśmy dokonać oceny postaw wobec agresji, jakiej dokonała Rosja względem Ukrainy. Chcieliśmy dokonać również oceny wpływu postaw osób publicznych na ich postrzeganie przez opinię publiczną – mówi prof. Dariusz Tworzydło.