Zakończył się trwający kilka miesięcy sezon badań terenowych misji Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW i Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Soba w Sudanie. Naukowcy zadokumentowali nieznane wcześniej dzielnice dawnego miasta.
W średniowiecznej Nubii istniały trzy królestwa. Jednym z nich była Alwa ze stolicą w Soba. Według opisu średniowiecznego podróżnika były tam wystawne domy, duże klasztory, kościoły z bogatym wyposażeniem i pięknymi ogrodami. Ta wieloetniczna metropolia była siedzibą władz kościelnych oraz królewskich. Po tej świetności niewiele zostało śladów na powierzchni ziemi.
Przeprowadzone badania jednak pozwoliły uchylić rąbka tajemnicy i zajrzeć pod powierzchnię. Okazało się, że jedna z dzielnic miasta była gęsto zabudowana i posiadała wyraźną sieć dróg. Druga charakteryzuje się zabudową bardziej rozproszoną i większymi budynkami. Ustalenia te były możliwe dzięki działaniom zespołu geofizyków z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN, którzy wykonali mapę anomalii magnetycznych dla obszaru obejmującego 20ha dawnego miasta oraz przebadali ponad 4ha przy użyciu georadaru.
– W czasie badań wykopaliskowych, prowadzonych w różnych częściach stanowiska odkryliśmy rozmaite budowle wykonane z różnorodnych materiałów – wyjaśnia kierownik projektu, archeolog dr Mariusz Drzewiecki z CAŚ UW.
Najwięcej było budynków z cegły mułowej, niekiedy były one tynkowane i malowane na czerwono. Budowle z cegły wypalonej również występowały, jednak były zdecydowanie gorzej zachowane, ponieważ średniowieczne duże cegły są obecnie uważane za doskonały materiał do wznoszenia fundamentów. Budulec pozyskany z Soba był przez ostatnie dwa wieki wykorzystywany do budowy Chartumu, stolicy Sudanu.
W średniowiecznym mieście nie brakowało także budowli drewnianych. – W wykopach natrafialiśmy na liczne ślady tzw. dołków posłupowych, a w niektórych przypadkach na fragmenty wbitych w ziemię pali – wyjaśnia dr Drzewiecki. – Wśród zabytków ruchomych znajdowanych w czasie naszych badań najwięcej było fragmentów naczyń ceramicznych. Niektóre były bogato zdobione, malowane lub ryte. Na 38 fragmentach znaleźliśmy fragmenty inskrypcji zapisanych alfabetem greckim. Ponadto zadokumentowaliśmy szczątki zwierzęce, fragmenty naczyń szklanych, przedmioty metalowe, kościane i kamienne. Zebraliśmy liczne próbki materiałów organicznych, które w kolejnych miesiącach będą analizowane w laboratoriach – dodaje archeolog z CAŚ UW.