Naukowcy z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego wraz z projektantami z Uniwersytetu SWPS odtworzyli średniowieczne stroje królewskie z Faras w Nubii w Północnym Sudanie. Unikatową kolekcję będzie można podziwiać w paryskim Luwrze od 17 października.
Archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego i projektanci z Uniwersytetu SWPS zrekonstruowali średniowieczne stroje królewskie z Faras w Sudanie. Stroje królów, królewskich matek oraz biskupa ze średniowiecznej Nubii odtworzono na podstawie malowideł zdobiących niegdyś ściany katedry w Faras.
Unikatowe szaty zostaną zaprezentowane 17 października w Luwrze w ramach prowadzonego przez muzeum cyklicznego programu „Midis de l’archéologie!”. Wcześniej – 15 października – w Centre de civilisation polonaise Uniwersytetu Sorbońskiego – odbędzie się sesja popularyzacyjna na temat rekonstrukcji strojów i ich historycznego kontekstu.
Malowidła w Faras
W latach 60. XX wieku ekspedycja archeologiczna kierowana przez prof. Kazimierza Michałowskiego z UW rozpoczęła prace wykopaliskowe na terenie starożytnego ośrodka miejskiego Faras w Sudanie. Odkryto tam m.in katedrę z dobrze zachowanymi malowidłami ściennymi. Zabytki te są największym znalezionym zespołem chrześcijańskiego malarstwa nubijskiego i prezentują jego rozwój od VIII do XIII wieku.
Odkrycia w Faras dokonano podczas akcji badania i ratowania zabytków Dolnej Nubii, której – z uwagi na prowadzone prace przy budowie tamy na Nilu – groziło zalanie.
Dokonane wówczas odkrycie dało początek studiom, które są polską domeną do dziś. Galeria Faras w Muzeum Narodowym w Warszawie mieści unikatową w skali światowej ekspozycję sztuki średniowiecznej Nubii.
Wizerunki władców
Ważnym elementem wystroju nubijskich kościołów były monumentalne wizerunki przedstawicieli dworu i kleru. Przedstawione na malowidłach osoby wyróżniały okazałe szaty i inne dekoracyjne elementy stroju.
W związku z tym, że nie zachowały się żadne artefakty w postaci elementów strojów czy fragmentów tkanin, aby odtworzyć nubijskie szaty, dr Karel Innemée wraz z dr Magdaleną Woźniak-Eusèbe i dr hab. Dobrochną Zielińską z Wydziału Archeologicznego UW sięgnęli do źródeł archeologicznych i ikonograficznych. Stały się one bazą w realizowanym na UW projekcie pt.: Kreacje władzy. Obraz rodziny królewskiej i kleru w średniowiecznej Nubii.
Naukowcy z UW chcieli zbadać, jak chrześcijaństwo wpłynęło na oficjalne stroje władców i duchowieństwa średniowiecznej Nubii. Stroje obrazują zmieniającą się w czasie kombinację widocznych inspiracji bizantyjskich, które przyszły do królestwa wraz z chrystianizacją, z elementami rodzimej kultury i nowej mody płynącej z muzułmańskiego wschodu.
Królewskie szaty
Dzięki współpracy z projektantami z Uniwersytetu SWPS naukowcy odtworzyli pięć strojów inspirowanych malowidłami z katedry w Faras. Są to: dwa stroje królewskie, dwie szaty królewskich matek oraz strój biskupa. W wyniku przeprowadzonych badań okazało się, że stroje dworskie prezentują złożoną kombinację wpływów bizantyjskich, rodzimych tradycji oraz wpływów ze świata islamskiego. Z kolei strój kościelny, pozostający niezmienny przez wieki, świadczy o silnych związkach Nubii z Kościołem konstantynopolitańskim.
Zrekonstruowane stroje zostały zaprezentowane na modelach, by w pełni ukazać ich fizyczną formę. W rolę dostojników wcielili się przedstawiciele społeczności sudańskiej z Holandii i Niemiec, a sesję zdjęciową zorganizowano w kościele pastora van Ars w Hadze.
Sesja popularyzacyjna na temat rekonstrukcji strojów odbędzie się 15 października w Centre de civilisation polonaise na Uniwersytecie Sorbońskim. Wystawę będzie można oglądać w Luwrze od 17 października.