Istnieją na świecie szpitale, w których pacjentowi oferuje się nie tylko leczenie, lecz także pomoc prawną. Rozwiązania typu medical legal partnership działają w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Australii. Czy promowanie współpracy lekarzy i prawników powinno być elementem polityk publicznych? Odpowiedzi będzie szukał zespół naukowców z Wydziału Prawa i Administracji UW oraz Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. O badaniach piszemy w wakacyjnym numerze pisma „UW”.
Pomysłodawcą projektu jest dr Jan Winczorek, prawnik i socjolog, zajmujący się tematyką dostępu do prawa. Ze strony UW w badaniach uczestniczyć będzie także dr Karol Muszyński. Razem pracują w Katedrze Filozofii Prawa i Nauki o Państwie na WPiA UW. – Zajmujemy się dostępem do prawa, czyli badamy, jakie uwarunkowania społeczne wpływają na to, jak obywatele korzystają z prawa. Analizy prowadzone w Polsce i na świecie pokazują, że są pewne determinanty, okoliczności, które powodują, że jedne osoby korzystają z usług prawniczych, mediacji, zawiązywania umów, wnoszenia spraw do sądu, a inne osoby z tych możliwości rezygnują – wyjaśnia dr Winczorek.
Bardzo mało natomiast wiadomo, dlaczego jedni mają problemy prawne, a inni nie. Z badań wynika, że takie sytuacje rozkładają się w populacji dość losowo. Istnieje jednak wyraźna korelacja pomiędzy posiadaniem problemów zdrowotnych oraz problemów prawnych. Ci, którzy mają więcej kłopotów ze zdrowiem, częściej spotykają się z problemami prawnymi i na odwrót – tłumaczy dr Jan Winczorek.
Jako przykład dr Winczorek podaje sytuację osoby cierpiącej na postępującą demencję, która z powodu niezdolności do podejmowania samodzielnych decyzji może zostać łatwo wykorzystana przez kogoś, kto skłoni ją do wyzbycia się nieruchomości.
Naukowcy z UW i WUM chcą opisać związki przyczynowe pomiędzy konkretnymi problemami prawnymi i zdrowotnymi. Będzie to pierwsze takie badanie w Polsce. Na świecie tematyka jest już znana, ale nikt nie ujmował jej dotychczas w tak kompleksowy sposób, jak planują zrobić to badacze z Warszawy. Projekt będzie składał się z kilku części: badań jakościowych z udziałem prawników, lekarzy i pracowników socjalnych pomagających osobom doświadczającym problemów, ogólnopolskich badań ilościowych wykonywanych metodami sondażowymi oraz wizyt studyjnych w USA, Australii i na Wyspach Brytyjskich, gdzie funkcjonują sieci zintegrowanych usług prawniczo-medycznych.
– Od dłuższego czasu mieliśmy z dr. Muszyńskim pomysł, żeby zająć się taką tematyką. Mieliśmy jednak świadomość, że sami, z naszą wiedzą prawniczą i socjologiczną, nie przeprowadzimy takich badań. Brakuje nam doświadczenia w poruszaniu się w obszarze zdrowia. Potrzebowaliśmy specjalistów od badań empirycznych w naukach medycznych, w środowisku szpitalno-lekarskim. Dlatego nawiązaliśmy kontakt z Zakładem Ekonomiki Zdrowia i Prawa Medycznego WUM – opowiada dr Winczorek. Zakładem kieruje dr hab. Aleksandra Czerw, która zajmuje się ekonomiką zdrowia, zarządzaniem w ochronie zdrowia oraz finansowaniem w systemie opieki zdrowotnej. To ona po stronie WUM będzie kierować współpracą.
Wstępem do badań była realizacja mikrograntu „Prawnik na receptę? Zintegrowane usługi publiczne jako metoda skutecznego rozwiązywania skorelowanych problemów prawnych i zdrowotnych”, który dr Winczorek oraz dr hab. Czerw otrzymali ze wspólnego programu mikrograntów UW i WUM.
Prawnik na receptę
Cały artykuł o badaniach dr. Jana Winczorka z UW i dr hab. Aleksandry Czerw z WUM przeczytać można w piśmie uczelni „UW” nr 3/91 (pdf).
