Profesor Janusz Jurczak, wybitny badacz chemii organicznej, dołączył do grona doktorów honorowych Uniwersytetu Warszawskiego. Uroczystość nadania tytułu odbyła się 16 stycznia.
Nadanie tytułu doktora honorowego Uniwersytetu Warszawskiego jest wyrazem uznania dla wybitnego dorobku naukowego prof. Jurczaka, który jest niekwestionowanym autorytetem w dziedzinie chemii organicznej, specjalistą zajmującym się zagadnieniami stereochemii, syntezy stereokontrolowalnej, badaniem mechanizmów reakcji chemicznej oraz problemami rozpoznania molekularnego.
– Promując kogoś na doktora honorowego mówimy o tym, że jest to osoba o wielkich osiągnięciach, osoba, która miała wpływ na funkcjonowanie naszej uczelni i która może stanowić wzór do naśladowania dla nas wszystkich. I dlatego ta uroczystość jest tak ważna dla całego środowiska akademickiego, szczególnie w czasach, gdy myślimy o tym na czym wzorować się w naszym postępowaniu. Dziś możemy część tej odpowiedzi uzyskać – powiedział prof. Marcin Pałys, rektor UW otwierając uroczystość nadania tytułu doktora honorowego w Sali Senatu Pałacu Kazimierzowskiego.
Autorytet w dziedzinie chemii organicznej
Janusz Jurczak urodził się w 1941 r. w Stryju, na terenie dzisiejszej zachodniej Ukrainy, później jego rodzina przeprowadziła się do Warszawy. W 1964 roku ukończył Wydział Chemiczny na Politechnice Warszawskiej. W 1970 roku obronił doktorat w Instytucie Chemii Organicznej PAN, w 1988 roku uzyskał tytuł profesora.
Do licznych dokonań naukowych profesora Jurczaka należą nowatorskie badania syntezy organicznej, wprowadzenie badań z zastosowaniem metod wysokiego ciśnienia w chemii organicznej oraz osiągnięcia w dziedzinie chemii supramolekularnej. Janusz Jurczak jest autorem kilkuset, wielokrotnie cytowanych publikacji naukowych. Swoje zainteresowania badawcze kształtował współpracując z wieloma wybitnymi przedstawicielami chemii organicznej, w tym m.in. z laureatami Nagrody Nobla prof. Vladimirem Prelogiem oraz Jean-Marie Lehnem.
Za niepodważalny wkład w rozwój nauki Janusz Jurczak został uhonorowany odznaczeniami państwowymi i naukowymi, w tym m.in. Krzyżem Oficerskim i Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, dwukrotnie Nagrodą Prezesa Rady Ministrów, nagrodami nadawanymi przez Polskie Towarzystwo Chemiczne za wybitne osiągnięcia w dziedzinie chemii – Medalem Stanisława Kostaneckiego i Medalem Jędrzeja Śniadeckiego, przyznawanym przez Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego Medalem im. Wojciecha Świętosławskiego oraz najwyższymi wyróżnieniami Wydziału Chemii UW – Nagrodą Naukową im. Wojciecha Świętosławskiego i Nagrodą Dydaktyczną im. Arkadiusza Piekary. Prof. Jurczak jest także laureatem doktoratu honorowego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Mentor kilku pokoleń chemików
Przyznanie godności doktora honorowego to także dowód uznania środowiska akademickiego za wszechstronny wkład profesora Jurczaka w rozwój badanej dziedziny, zarówno pod względem dydaktycznym jak i organizacyjnym.
Wygłaszając laudację prof. Paweł Kulesza, podkreślił, że nie ulega wątpliwości, że – profesor Jurczak jest osobą, która wniosła bardzo wiele dla rozwoju szeroko rozumianej chemii organicznej – i dodał, że na podkreślenie zasługują także osiągnięcia profesora jako nauczyciela i mentora swoich wychowanków.
Od początku działalności Janusz Jurczak związany jest z Instytutem Chemii Organicznej Polskiej Akademii Nauk. Obecnie pełni funkcję przewodniczącego Komitetu Chemii PAN, wcześniej m.in. przewodniczącego Wydziału III Nauk Matematycznych, Fizycznych i Chemicznych. Od 2004 roku pozostaje członkiem rzeczywistym PAN. Przez wiele lat był także związany z Wydziałem Chemii Uniwersytetu Warszawskiego, na którym utworzył Pracownię Stereokontrolowanej Syntezy Organicznej.
Praca naukowa prof. Jurczaka nierozerwalnie łączy się z kształceniem kolejnych pokoleń chemików – profesor wypromował 80 doktorów (39 na Uniwersytecie Warszawskim), z których wielu uzyskało już stopnie naukowe doktora habilitowanego lub tytuł naukowy profesora.
– Duża liczba wypromowanych doktorów świadczy o atrakcyjności tematyki badawczej, a szczególnie o umiejętności motywacji i znakomitych relacjach Mistrz-uczeń Profesora z młodszymi współpracownikami – podkreślił prof. Mieczysław Mąkosza przedstawiając w swojej opinii osiągnięcia profesora Jurczaka.
Janusz Jurczak angażuje się także w działalność społeczną na rzecz nauki – jest członkiem Polskiej Akademii Umiejętności, przez wiele lat aktywnie działał w Polskim Towarzystwie Chemicznym, redagował także czasopismo naukowe Polish Journal of Chemistry. Prywatnie profesor jest osobą o wszechstronnych zainteresowaniach, entuzjastą jazzu oraz brydża.
Recenzentami dorobku profesora Jurczaka są: prof. Henryk Koroniak, dziekan Wydziału Chemii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, prof. Władysław Wieczorek dziekan Wydziału Chemicznego Politechniki Warszawskiej oraz prof. Mieczysław Mąkosza z Instytutu Chemii Organicznej PAN, Decyzję o nadaniu doktora honoris causa podjął Senat Uniwersytetu Warszawskiego 24 października 2018 r.
