Wsparcie badaczy w rozwoju kariery naukowej, wprowadzanie dobrych praktyk w zakresie rekrutacji pracowników, tworzenie międzynarodowych zespołów badawczych, szkolenia, system grantów wewnętrznych – dzięki Programowi „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” Uniwersytet Warszawski, zgodnie z założeniami Human Resources Strategy for Researchers, podnosi poziom jakości działalności naukowej i edukacyjnej. Przyczynia się też do większego umiędzynarodowienia uczelni.
Pierwszy konkurs w ramach Programu „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza” został przeprowadzony przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (obecnie: Ministerstwo Edukacji i Nauki) w 2019 roku. Do udziału zgłosiło się 20 szkół wyższych, 10 z nich – w tym Uniwersytet Warszawski (I miejsce) – otrzymało status uczelni badawczej. Zwycięzcy będą w latach 2020–2026 otrzymywać dodatkowe środki finansowe.
UW w Programie IDUB realizuje łącznie 70 działań, z czego około połowy znajduje się w pięciu Priorytetowych Obszarach Badawczych (POB). Pozostałe stanowią działania horyzontalne, realizowane w większości przez jednostki administracji ogólnouniwersyteckiej.
Wśród dotychczasowych osiągnięć Programu można wymienić m.in.:
- tworzenie międzynarodowych i krajowych zespołów badawczych: w ramach Działania I.3.4. „Stworzenie trzech zespołów naukowych inicjujących powstanie sieci prowadzącej badania z zakresu chorób cywilizacyjnych, nowych typów zanieczyszczeń środowiska oraz gospodarki okrężnej” w międzynarodowej rekrutacji zostało wyłonionych troje liderów zespołów badawczych (dr Dominika Buchberger na Wydziale Chemii, dr Anna Malik na Wydziale Biologii, dr Kenneth De Baets na Wydziale Biologii), którzy otrzymali budżet w wysokości ponad 3 mln zł każdy. Do tworzenia interdyscyplinarnych zespołów z udziałem badaczy reprezentujących wszystkie etapy kariery naukowej (z programem dedykowanym młodym naukowcom) przyczynia się natomiast cykl konkursów „Nowe Idee”. Dotychczas oceniono około 300 wniosków. W 2. edycji wyodrębnione zostały ścieżki dla naukowców doświadczonych, powyżej 7 lat po doktoracie, i tych u progu kariery, do 7 lat po doktoracie. Kwota dofinansowania wyniosła 30–150 tys. zł. Planowana jest kolejna edycja konkursu;
- wsparcie badaczy w rozwoju kariery naukowej: w Programie testowane jest obecnie narzędzie Performance Review, pozyskane podczas współpracy z uczelniami Sojuszu 4EU+. Uczestnicy przedsięwzięcia zostają objęci indywidualną opieką mentorów, biorą udział w szkoleniach skierowanych do młodych badaczy, korzystają z indywidualnego doradztwa kariery i platformy do wzajemnej komunikacji, a także mogą otrzymać środki na sfinansowanie wyjazdu naukowego/konferencyjnego. Mentorzy natomiast mają zapewniony udział w warsztacie, podczas którego wypracowywane są metody pracy z młodymi badaczami. Otrzymują też dostęp do platformy wzajemnej komunikacji oraz niezbędne materiały. W ramach wsparcia rozwoju kariery każdy badacz na UW może już też skorzystać ze wsparcia doradczyni ds. ścieżki rozwoju kariery naukowej;
- system grantów wewnętrznych: – Ogromnym wsparciem dla rozwoju kariery naukowej są środki finansowe w ramach systemu grantów wewnętrznych na UW, które pracownik lub doktorant może przeznaczyć na stosunkowo niewielkie, ale niezwykle istotne wydatki, takie jak wyjazdy na konferencje, kwerendy czy badania wstępne – mówi dr Dominik Wasilewski, zastępca kierownika Biura Obsługi Badań UW, koordynator Programu IDUB na UW. Dotychczas przyznano ponad 1400 grantów na dofinansowanie mikrograntów oraz publikacji w modelu Open Access dla pracowników i doktorantów na łączną kwotę ponad 11,6 mln zł. Program jest kontynuowany. Od tego roku doktoranci ubiegają się o wsparcie na realizację mikrograntów w ramach Działania IV.4.1 „Kompleksowy program wsparcia dla doktorantów”. Dotychczas w ramach Działania odbył się konkurs na dofinansowanie badań, mobilności oraz dwie edycje mikrograntów. Nagrodzono łącznie ponad 140 projektów na kwotę ponad 2,8 mln zł.
- wsparcie mobilności pracowników i doktorantów: nowi pracownicy oraz doktoranci z zagranicy mogą korzystać ze wsparcia Welcome Point UW. Program IDUB wspiera m.in. działalność filii WP na Kampusie Ochota, a także dofinansowuje kursy języka polskiego dla cudzoziemców zatrudnionych na UW. – W kontekście wsparcia mobilności wyjazdowej i przyjazdowej ważną rolę odgrywają m.in. Działania: „Tandemy dla doskonałości”, „Program Mentor”, „Excellent Researchers for Research Excellence – Red Giant” czy „Nawiązywanie i wzmacnianie współpracy z partnerami strategicznymi”. W ich ramach rozwijana jest współpraca z najlepszymi naukowcami w danej dziedzinie badawczej. Przykładowo „Program Mentor” poświęcony jest mobilności przyjazdowej i zorientowany na wizyty na UW, podczas których nawiązywana lub wzmacniana jest współpraca badawcza z naukowcami z zagranicznych uczelni czy innych instytucji naukowych – mówi dr Dominik Wasilewski;
- wprowadzanie dobrych praktyk w zakresie rekrutacji pracowników: do prac w komisjach konkursowych angażowani są przedstawiciele rad naukowych dyscyplin; często do udziału zapraszani są również naukowcy z zagranicy. Laureaci konkursów na post-doców zatrudnia się w większości na około dwa lata z możliwością przedłużenia po pomyślnym przejściu ewaluacji;
- wsparcie kobiet w rozwoju kariery naukowej: badaczki na wczesnym etapie kariery mogą dodatkowo korzystać z różnych form wsparcia, aby przeciwdziałać zjawisku leaking pipeline, czyli odchodzenia kobiet z nauki na późniejszych etapach. Badaczki korzystają też z dedykowanych szkoleń (5.2. Program dla młodych badaczek i dydaktyczek);
- wsparcie work-life balance, m.in. poprzez konkurs „Nowe Idee dla rodziców” (pilotaż w POB 4.).
