Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej (NAWA) rozstrzygnęła drugą edycję programu Promocja języka polskiego. Wybrano piętnaście projektów, dwa z nich będą realizowane przez jednostki UW – „Polskie tropy w romantyzmie ukraińskim” na Wydziale Lingwistyki Stosowanej i „Dookoła języka polskiego – 9 wykładów dla polonistów z Ukrainy” na Wydziale Polonistyki.
Dofinansowanie z NAWA otrzymają projekty promujące język polski, historię oraz kulturę polską za granicą. Wśród nich są dwa przedsięwzięcia z UW.
Hej Sokoły! Polsko-ukraińskie relacje kulturowe okresu romantyzmu
Projekt „Polskie tropy w romantyzmie ukraińskim” został zgłoszony przez dr hab. Joannę Getkę, kierownika Katedry Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej Wydziału Lingwistyki Stosowanej. Uczestniczyć w nim będą studenci UW i Charkowskiego Narodowego Uniwersytetu im. Karazina, który jest partnerem projektu. Przedsięwzięcie zakłada m.in. promocję wiedzy na temat polskiego dziedzictwa kulturowego i doświadczeń historycznych na ziemiach współczesnej Ukrainy ze szczególnym uwzględnieniem okresu romantyzmu.
– Nie bez przyczyny jako uniwersytet partnerski wybrano Narodowy Uniwersytet im. Karazina w Charkowie. W mieście tym, uważanym za kolebkę romantyzmu ukraińskiego, działało zarówno we wspomnianym okresie romantyzmu (jak również w poprzedzającym go preromantyzmie) wielu wybitnych ukraińskich działaczy kultury, którzy niewątpliwie inspirowali się kulturą polską. Adam Mickiewicz podczas pobytu w Charkowie w 1825 roku wywarł wpływ na twórczość klasyka literatury ukraińskiej Petra Hułaka-Artemowskoho. Badacze kultury ukraińskiej podkreślają szczególny wpływ polskich poetów-romantyków z tzw. szkoły ukraińskiej na powstanie ukraińskiej poezji romantycznej, której początki związane właśnie z Charkowem – tłumaczy dr hab. Joanna Getka, koordynatorka projektu ze strony UW.
W ramach projektu zorganizowane zostaną trzy pięciodniowe sesje w Charkowie, Warszawie i Wilnie. Powstanie też specjalna platforma ułatwiająca komunikację pomiędzy uczestnikami projektu.
Przedsięwzięcie będzie realizowane we współpracy z instytutami kultury polskiej, ambasadami i konsulatami na Ukrainie i Litwie.
– Popularyzacja języka i kultury polskiej poprzez rozszerzenie kontekstów wiedzy o elementy charakterystyczne dla polskiego romantyzmu w kolebce romantyzmu ukraińskiego – Charkowie, a także uświadomienie znaczenia romantyzmu polskiego dla kształtowania się nurtu ukraińskiego ma zarazem znaczenie strategiczne – ukazuje pozytywne znaczenie wartości kultury polskiej wśród naszych wschodnich sąsiadów – mówi dr hab. Joanna Getka. – Realizacja projektu jest istotna również z punktu widzenia strategii rozwoju Uniwersytetu Warszawskiego. UW staje się ośrodkiem ogniskującym badania i dydaktykę nad regionem Europy Środkowo-Wschodniej – dodaje.
Wykłady i książka dla polonistów
Drugi nagrodzony projekt pt. „Dookoła języka i literatury – 9 wykładów dla polonistów z Ukrainy” obejmuje dziewięć wykładów z zakresu językoznawstwa, glottodydaktyki oraz literaturoznawstwa dla studentów, doktorantów oraz wykładowców z Przykarpackiego Uniwersytetu Narodowego w Iwano-Frankiwsku. Jest wynikiem wspólnych działań dr Beaty Katarzyny Jędryki z Instytutu Polonistyki Stosowanej UW oraz Samanty Busiło, doktorantki z Wydziału Polonistyki UW, która pracuje również na Uniwersytecie Przykarpackim.
Z powodu pandemii część z tych spotkań prowadzona będzie online. Jeżeli warunki sanitarno-epidemiologiczne pozwolą, to cztery odbędą się na Ukrainie wiosną przyszłego roku. Na podstawie wykładów powstanie również publikacja naukowa, a same nagrania dostępne będą dla polonistów z całego świata.
– Wydział Polonistyki pierwszy raz podejmuje się przygotowania projektu, który będzie realizowany przez pracowników naukowych Uniwersytetu Warszawskiego dla środowiska polonistycznego z Ukrainy, reprezentowanego nie tylko przez naukowców, ale przede wszystkim przez studentów polonistyki – mówi dr Jędryka.
– Liczymy, że studenci oraz naukowcy z Ukrainy chętniej będą korzystali z programu POLONISTA i będą przyjeżdżać na Wydział Polonistyki UW, aby doskonalić nie tylko swoje umiejętności językowe na studiach II stopnia, ale także poznawać najnowszą literaturę i osiągnięcia językoznawcze – dodaje.
Dr Beata Katarzyna Jędryka jest prezesem Fundacji na rzecz Wspierania i Rozwoju Szkół Polonijnych. Zarządzała 12 projektami, które dotyczyły promocji języka polskiego – od nauczania polszczyzny poza granicami kraju po tworzenie materiałów dydaktycznych. Jest również autorką oraz redaktorką materiałów do nauki języka polskiego jako obcego oraz odziedziczonego, w tym podręcznika Polskie niezapominajki, który od września 2020 roku jest podstawowym materiałem dydaktycznym w klasach 1-3 polonijnych szkół sobotnich w Stanach Zjednoczonych na Wschodnim Wybrzeżu.
Pełna lista podmiotów, którym zostały przyznane środki w ramach Programu promocja języka polskiego dostępna jest na stronie NAWA (https://nawa.gov.pl/nawa/aktualnosci/ogloszenie-wynikow-naboru-w-programie-promocja-jezyka-polskiego).