WHO informuje o ponad 11 mln przypadków zachorowań i ponad 520 tys. zgonów z powodu COVID-19 na dzień 5 lipca 2020 roku. O tym, że w Azji Południowo-Wschodniej może rozwinąć się zagrażający ludziom nowy typ koronawirusa pochodzenia odzwierzęcego, badacze alarmowali już w 2018 roku – na łamach „Frontiers in Microbiology”. – W artykule nakreśliliśmy, niestety, scenariusz, który spełnił się w przypadku SARS-CoV-2, ale jest to scenariusz poniekąd samopowtarzalny – mówi dr Aneta Afelt z ICM UW, główna autorka artykułu. O jej badaniach piszemy w najnowszym numerze pisma uczelni „UW”.
Można było się tego spodziewać. Trwający od II połowy XX wieku gwałtowny rozwój ekonomiczny i technologiczny w połączeniu z globalizacją i coraz liczniejszą populacją powoduje m.in. zmiany środowiska oraz destabilizację ekosystemów. Jedną z najpoważniejszych konsekwencji antropopresji jest możliwość wywołania zagrożenia o charakterze epidemiologicznym.
Łatwiejsze pokonywanie barier geograficznych oraz ekologicznych, stopniowa unifikacja i dość selektywna wiedza dotycząca nowych patogenów mogą stanowić źródło problemów związanych z ludzkim zdrowiem. Szczególnie niebezpieczne wydaje się naruszanie lokalnej równowagi środowiskowej, które może być impulsem do wywołania epidemii. Tak było w przypadku HIV, malarii czy SARS. W większości choroby te pojawiają się w ciszy, co oznacza, że pierwsze symptomy są bardzo trudne do wychwycenia. Stąd istotne jest uwzględnianie naukowych prognoz i analiz w ocenianiu ryzyka pojawienia się zagrożenia.
O tym, że w Azji Południowo-Wschodniej może rozwinąć się zagrażający ludziom nowy typ koronawirusa pochodzenia odzwierzęcego, badacze alarmowali już w 2018 roku.
W 2016 roku zakończone zostały badania nad możliwością przenoszenia koronawirusów przez nietoperze w Laosie i Kambodży – mówi dr Aneta Afelt, dodając: – Czas, który poświęciłam na te badania, był pod wieloma względami pouczający dla geografa. Z naszej lokalnej perspektywy jest to region frapujący poznawczo, choćby poprzez niebywałe bogactwo etniczne, dziedzictwo historyczne i oszałamiającą przyrodę. Powszechna wiedza o Azji Południowo-Wschodniej opiera się głównie na przywoływaniu dynamicznego rozwoju demograficznego i ekonomicznego, w tym rozwoju turystyki. Mniej znane aspekty to galopujące wylesianie na rzecz rozwoju plantacji rolniczych, masowa eksploatacja naturalnych zasobów przyrody, nadmiernie dynamicznie rozwijające się obszary zurbanizowane.
