– Świat się zmienia. Z jednej strony mamy do czynienia z globalizacją i integracją, a z drugiej obserwujemy także przejawy deglobalizacji i dezintegracji. Odbywają się w związku z tym liczne debaty na temat tego, jak uczelni powinny nauczać, prowadzić badania naukowe i współpracę ze otoczeniem zewnętrznym – powiedział prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, otwierając seminarium rektorów Sojuszu 4EU+. Wydarzenie odbyło się 4 kwietnia na Uniwersytecie Warszawskim.

4 kwietnia na Uniwersytecie Warszawskim odbyło się seminarium 4EU+ Leading the Way: Shaping the Future of a Transnational European University in a Changing Global Landscape. Z inicjatywy rektora UW prof. Alojzego Z. Nowaka uczelnia gościła przedstawicieli siedmiu pozostałych europejskich uczelni członkowskich Sojuszu 4EU+.

Podczas spotkania poruszone zostały takie tematy, jak:

• rola uczelni w zmieniającym się świecie;
• znaczenie Sojuszu 4EU+ dla rozwoju demokracji i kształtowania zrozumienia dla różnych perspektyw;
• finansowanie badań prowadzonych przez międzyuczelniane zespoły badawcze;
• świat akademicki wobec rozwoju sztucznej inteligencji;
• medycyna cyfrowa jako wyzwanie dla nauki.

Wydarzenie odbyło się w Sali Senatu Pałacu Kazimierzowskiego na kampusie UW przy Krakowskim Przedmieściu. Poprzedził je powitalny koncert z udziałem młodych artystów zorganizowany 3 kwietnia.

– Świat się zmienia. Z jednej strony mamy do czynienia z globalizacją i integracją, a z drugiej obserwujemy także przejawy deglobalizacji i dezintegracji. Prowadzone są w związku z tym liczne debaty na temat tego, jak uczelni powinny nauczać, prowadzić badania naukowe i współpracę ze otoczeniem zewnętrznym – powiedział prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW, otwierając spotkanie.

– Przez wiele lat w Europie żyliśmy w przekonaniu, że badania naukowe powinny być finansowane głównie przez państwo. Dzisiaj, przynajmniej w Polsce, większość środków budżetowych przeznaczanych jest na obronność. Podejmujemy rozmowy dotyczące zwiększenia wsparcia dla nauki. Poza tym jednak myślimy o stworzeniu kapitału żelaznego ze wsparciem m.in. naszych absolwentów oraz biznesu – dodał rektor UW.

Mówiąc o roli uczelni we współczesnym świecie, prof. Alojzy Z. Nowak zwrócił uwagę, że obecnie szkoły wyższe mają za zadanie nie tylko kształcić studentów zgodnie z wymaganiami rynku, ale również kreować przyszłość. Przyznał przy tym, że wszystkie osiem uczelni tworzących Sojusz 4EU+ ma dużą siłę zdolną zmieniać świat i efektywnie konkurować na arenie międzynarodowej.

Silne pokolenie Europejczyków

Seminarium rozpoczęło przedstawienie dwóch perspektyw 4EU+: dawnej i obecnej. O genezie Sojuszu opowiedziała prof. Lenka Rovná z Uniwersytetu Karola w Pradze. Aktualną wizję nakreślił prof. Sambor Grucza, prorektor UW ds. współpracy i spraw pracowniczych.

– Obecnie Sojusz 4EU+ jest dynamiczną i ewoluującą wspólnotą składającą się z ponad 325 tys. studentów i 53 tys. pracowników współpracujących ponad granicami. Nasza strategia na lata 2025–2035 odzwierciedla dojrzałą, perspektywiczną organizację, która jest gotowa do pogłębienia współpracy w czterech kluczowych obszarach: edukacji, badaniach naukowych, innowacjach i wpływie globalnym. Wśród naszych wspólnych osiągnięć jest m.in. Portal Studenta 4EU+, centrum innowacyjnej i cyfrowej dydaktyki oraz usługi wspierania grantobiorców. A to dopiero początek – powiedział prof. Sambor Grucza, dodając: –  Sojuszowi przyświeca śmiała wizja stworzenia jednego, kompleksowego, europejskiego uniwersytetu badawczego. Ta wizja jest zakorzeniona w naszych wspólnych wartościach: akademickiej wolności, inkluzywności i edukacji koncentrującej się na potrzebach studenta.

Odnosząc się do przyszłości, prof. Grucza zaznaczył, że strategia, wizja oraz zintegrowany kampus międzyuniwersytecki umożliwiają przepływ wiedzy ponad granicami.

– Dążymy do tego, aby edukacja była dostępna i inkluzywna bardziej niż kiedykolwiek wcześniej dzięki mobilności, ponadnarodowym wspólnym programom nauczania i ścieżkom uczenia się przez całe życie realizowanym poprzez mikropoświadczenia czy kursy MOOC. Nasza współpraca naukowa z pewnością się pogłębi dzięki stworzeniu wirtualnych instytutów, współdzielonej infrastrukturze oraz wsparciu dla interdyscyplinarnej doskonałości. Razem uczelnie Sojuszu 4EU+ nie tylko kształtują nowy model europejskiego szkolnictwa wyższego, ale budują też trwały, inkluzywny, perspektywiczny i ponadnarodowy akademicki ekosystem. Czy to wystarczy? Nie. 4EU+ musi wykształcić silne pokolenie Europejczyków, które będzie potrafiło stawić czoła globalnym wyzwaniom jutra – powiedział prof. Sambor Grucza.

Pięć paneli

W trakcie seminarium odbyło się pięć paneli poruszających kilka aspektów przyszłości uniwersytetu europejskiego.

 

European Universities an Era of Global Turbulence: Navigating Challenges, Ensuring Stability

W panelu dotyczącym roli europejskich uczelni w erze globalnych turbulencji, moderowanym przez prof. Alojzego Z. Nowaka, rektora UW, udział wzięli: prof. Frauke Melchior, rektor Uniwersytetu w Heidelbergu, prof. Marina Brambilla, rektor Uniwersytetu w Mediolanie, prof. Guillaume Fiquet, wiceprezydent Uniwersytetu Sorbońskiego, i prof. Kristian Lauta, prorektor Uniwersytetu Kopenhaskiego.

 

4EU+’s Role in Advancing Democracy and Embracing Diverse Perspectives

W panelu dotyczącym roli Sojuszu 4EU+ w rozwoju demokracji kształtowaniu zrozumienia dla różnych perspektyw, moderowanym przez prof. Macieja Rasia, prorektora UW ds. studenckich i jakości kształcenia, udział wzięli: prof. Markéta Martínková, prorektor Uniwersytetu Karola w Pradze, prof. Yvonne-Marie Rogez, prorektor Uniwersytetu Paris-Panthéon-Assas, prof. Nelly Quemener z Uniwersytetu Sorbońskiego, i prof. Francesca Villata z Uniwersytetu w Mediolanie.

 

Funding Collaborative Research at European Universities: Strategies, Needs, and Priorities

W panelu dotyczącym finansowania badań naukowych realizowanych przez międzyuczelniane zespoły, moderowanym przez prof. Zygmunta Lalaka, prorektora UW ds. badań, udział wzięli: prof. Ladislav Krištoufek, prorektor Uniwersytetu Karola w Pradze, prof. Andreas Dreuw, prorektor Uniwersytetu w Heidelbergu, prof. Guillaume Fiquet, wiceprezydent Uniwersytetu Sorbońskiego, i dr Elena Del Giorgio, sekretarz generalna Sojuszu 4EU+.

Digital Medicine: Unlocking New Horizons for European Universities

W panelu dotyczącym rozwoju medycyny cyfrowej, moderowanym przez płk. rez. dr. inż. Piotra Murawskiego z Wojskowego Instytutu Medycznego – Państwowego Instytutu Badawczego, udział wzięli: prof. Brigitte Séroussi z Uniwersytetu Sorbońskiego, prof. Ferdinand Dhombres z Uniwersytetu Sorbońskiego, prof. Lars Kayserprof z Uniwersytetu Kopenhaskiego, prof. Paolo Pietro Cesare Attilio Bianchi z Uniwersytetu w Mediolanie, i dr Katarzyna Suski-Grabowski z UW.

 

Trustworthy AI: Paving the Way for Europa’s Digital Future

W panelu dotyczącym rozwoju sztucznej inteligencji w świecie akademickim, moderowanym przez prof. Katarzynę Śledziewską z UW, udział wzięli: prof. Věra Jourová, prorektor Uniwersytetu Karola w Pradze, prof. Silvana Castano z Uniwersytetu w Mediolanie, oraz prof. Andrea Pinna z Uniwersytetu Sorbońskiego.

4EU+ Eternity

W trakcie wydarzenia zainaugurowano także projekt 4EU+ Eternity, na które UW otrzymał ponad 1,5 mln zł dofinansowania w ramach programu NAWA Wsparcie Uniwersytetów Europejskich.

Wśród planowanych działań podejmowanych znajdują się:

• opracowanie instrukcji i materiałów szkoleniowych dotyczących otwierania studiów wspólnych;
• wsparcie środowiska akademickiego w projektowaniu i wdrażaniu wspólnych innowacyjnych programów edukacyjnych;
• wsparcie budowy wirtualnego kampusu 4EU+ i innych elementów wspólnej infrastruktury cyfrowej;
• rozwój działań wspierających wspólne badania naukowe, wspieranie obywatelskiej i otwartej nauki.