Prawie 1200 nauczycieli akademickich wzięło udział w badaniu Pracowni Ewaluacji Jakości Kształcenia Uniwersytetu Warszawskiego, dotyczącym nauczania w trakcie pandemii i perspektyw powrotu do normalności. Dydaktycy ocenili m.in. wsparcie jednostki dydaktycznej w zakresie pomocy technicznej czy przekazywania dobrych praktyk nauczania zdalnego, a także gotowość wznowienia zajęć w formie tradycyjnej.
W marcu minął rok od wprowadzenia kształcenia zdalnego na Uniwersytecie Warszawskim w warunkach pandemii COVID-19. By poznać opinie nauczycieli akademickich dotyczące pracy w trybie online i móc wprowadzić ewentualne ulepszenia w zakresie zdalnej dydaktyki, na UW przeprowadzono badanie „Nauczanie w dobie pandemii i perspektywa powrotu do normalności”. Zorganizowano je w formie anonimowej ankiety internetowej i poprzedzono serią wywiadów jakościowych.
Badanie trwało od 23 grudnia 2020 roku do 11 stycznia 2021 roku. Wzięło w nim udział niemal 1200 osób (spośród 3 945 nauczycieli akademickich UW, którzy otrzymali zaproszenie).
Pracownia Ewaluacji Jakości Kształcenia (PEJK) UW opublikowała raport z badania. Składa się on z pięciu części odnoszących się do poszczególnych zagadnień ujętych w ankiecie:
- doświadczenia w pracy zdalnej,
- wyposażenie do pracy zdalnej,
- wsparcie jednostki dydaktycznej w nauce zdalnej,
- oceny różnych aspektów pracy zdalnej,
- oceny perspektyw powrotu do tradycyjnych zajęć.
„Badanie było próbą diagnozy opinii i doświadczeń naszego środowiska w sytuacji pandemii. Wątki podjęte w kwestionariuszu koncentrowały się wyłącznie na tych aspektach rzeczywistości, które odnoszą się do nowych ograniczeń i nowych, rozwijanych sposobów prowadzenia pracy dydaktycznej” – piszą autorzy we wprowadzeniu do raportu.
Wybrane główne wnioski z badania:
- Przeważająca część nauczycieli akademickich wysoko ocenia swoje kompetencje w zakresie obsługi sprzętu i oprogramowania używanego w kształceniu na odległość.
- Większość nauczycieli akademickich uznaje swoje warunki do pracy zdalnej za dobre.
- Stosunkowo mała część nauczycieli akademickich miała doświadczenia w zdalnym nauczaniu przed pandemią – jedynie co piąty nauczyciel akademicki deklarował, że prowadził zajęcia w formie zdalnej.
- Przeważająca większość nauczycieli akademickich dysponowała i dysponuje sprzętem potrzebnym do pracy zdalnej. W momencie przejścia na nauczanie zdalne 75% miało dostęp do niezbędnego sprzętu, obecnie zaś 95% badanych twierdzi, ze dysponuje niezbędnym sprzętem do prowadzenia zajęć.
- Badani oceniali prowadzone przez siebie zajęcia zdalne niżej niż zajęcia w formie tradycyjnej pod niemal wszystkimi względami.
- Największą przewagę zajęć tradycyjnych nad zdalnymi wskazywano w ocenach kontaktu ze studentami podczas zajęć.
- Jedynym aspektem pracy dydaktycznej, w którym praca zdalna została oceniona lepiej niż praca w sali, jest efektywność dyżurów i konsultacji.
- Osoby oceniające swoje warunki do pracy zdalnej jako bardzo dobre wskazywały, że prowadzone przez nie zajęcia zdalne były podobnie skuteczne jak zajęcia w sali pod kątem zdobywania przez studentów kompetencji założonych w programie nauczania i możliwości śledzenia postępów studentów, ale mniej skuteczne pod względem poziomu zaangażowania studentów i kontaktu z nimi podczas zajęć, a także efektywności egzaminowania.
- W większości aspektów wsparcia ze strony jednostek Uniwersytetu Warszawskiego podjętych w badaniu, respondenci dawali umiarkowanie pozytywne oceny swoim jednostkom. Jedynie wsparcie w zakresie udostępniania pracownikom sprzętu komputerowego uzyskało podobne udziały pozytywnych i negatywnych ocen.
- Zwolenników powrotu do tradycyjnych form prowadzenia zajęć (53%) jest więcej niż przeciwników (32%), jest też znacząca grupa (15%) niezdecydowanych. Czynniki, które mają znaczenie w tym kontekście wiążą się przede wszystkim z:
– warunkami do pracy zdalnej,
– zamieszkiwaniem z osobami z grupy ryzyka ciężkiego przebiegu COVID-19 ,
– samooceną kompetencji w obsłudze sprzętu i oprogramowania do zdalnego nauczania.
