Polscy archeolodzy, konserwatorzy i architekci z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW pracowali nad przywróceniem świetności świątyni Hatszepsut w Deir el-Bahari w Egipcie. 22 lutego nastąpiło otwarcie Kompleksu Kultu Słońca w tej świątyni.
Świątynia grobowa królowej Hatszepsut jest jednym z najbardziej znanych zabytków egipskich. Zbudowano ją w XV wieku p.n.e. u stóp ściany skalnej w Deir el-Bahari w Górnym Egipcie ku czci niezwykłej królowej, jednej z niewielu kobiet władających Egiptem. Budowla, która częściowo została wykuta w skale, składa się z trzech tarasów połączonych rampami i zwieńczonych portykami.
Polskie prace przy rekonstrukcji Górnego Tarasu świątyni Hatszepsut rozpoczęto w latach 60-tych, jeszcze pod kierunkiem prof. Kazimierza Michałowskiego, cenionego egiptologa wykładającego na UW. Dziś misja ta pracuje pod kierownictwem dr. Zbigniewa Szafrańskiego z UW. Dzięki staraniom kilku pokoleń archeologów, konserwatorów i architektów możliwa była rekonstrukcja Górnego Tarasu świątyni, do którego należą pomieszczenia Kompleksu Kultu Solarnego. Wciąż stojące części świątyni zostały zabezpieczone i poddane konserwacji, która przywróciła piękno niezwykłym reliefom zdobiącym ściany. Z ruin świątyni wydobyto ponad 10 tysięcy fragmentów bloków z dekoracją reliefową, niejednokrotnie ze znakomicie zachowanymi kolorami. Ułożenie tych fragmentów w całość pozwoliło na odczytanie przekazu religijnego pozostawionego przez samą Hatszepsut.
Kompleks kultu solarnego, w którym Polacy prowadzili ostatnio prace restauracyjne, to grupa pomieszczeń usytuowanych w północnej części Górnego Tarasu: Kaplica Słońca Nocnego, Dziedziniec Ołtarza Słonecznego oraz kaplica Anubisa. Oddawano tu cześć Amonowi-Ra, a także Ra-Horachty i Atumowi-Amonowi reprezentującym dwa inne aspekty solarnego bóstwa. Kaplica Słońca Nocnego usytuowana była we wschodniej części kompleksu, co oddawało ideę zmartwychwstania Słońca na wschodnim horyzoncie po nocnej podróży barką przez Zaświaty. Zilustrowaniu tej nocnej podróży poświęcona była dekoracja rzeźbiarska kaplicy. Część, w której znajduje się ołtarz zgodnie z egipskim zwyczajem zlokalizowano na dziedzińcu, pod gołym niebem, tak by życiodajne promienie mogły docierać tam bez przeszkód. Kapłani wchodzili po schodach na szczyt ołtarza, by złożyć Słońcu ofiary.
Reliefy na ścianach świątyni przedstawiają odprawiane w niej rytuały. Ukazanie Hatszepsut jako ucieleśnienia córki Amona-Ra i odtwórczyni tych rytuałów miało szczególne znaczenie dla uprawomocnienia jej rządów nad Egiptem.
Do osiągnięć polskich badaczy należało przywrócenie dawnego wyglądu Kompleksu Kultu Słonecznego, odtworzenie funkcji jego pomieszczeń, a także wyjaśnienie chronologii ich powstania. Podjęto także próbę zrekonstruowania pierwotnego wyglądu dziedzińca i Ołtarza Słonecznego. Mogły się na nim znajdować stół ofiarny i dwa obeliski. Prace zakończyły się pełną rekonstrukcją tej części świątyni i wkrótce będzie ona udostępniona dla zwiedzających.
