24 stycznia na Wydziale Archeologii UW odbyło się oficjalne otwarcie Pracowni Archeologii Europy Wschodniej. Naukowcy będą współpracować m.in. z badaczami z Ukrainy i Białorusi.

Niebieski był jednym z popularniejszych kolorów ubrań mieszkańców Starej Dongoli. Nosili oni głównie bawełnę i wełnę – wynika z badań chemików i archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego. Rezultaty analizy tkanin wydobytych na terenie dzisiejszego Sudanu opisali w czasopiśmie „Archaeometry”.

W ikonografii chrześcijańskiej moment narodzenia Jezusa zajmuje szczególne miejsce. O tym, jak Boże Narodzenie widzieli ludzie późnego antyku i co te przedstawienia mają wspólnego z ewangelią, a także jak to podejście zmieniało się w czasie opowiedzieli naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego. Artykuł ukazał się na łamach grudniowego wydania pisma uczelni „UW”.

Przygotowania do Świąt Bożego Narodzenia skłaniają do refleksji nad przeszłością chrześcijan w różnych częściach świata, takich jak afrykańska Nubia. Z badaniami prowadzonymi na jej terenie wiąże się odkrycie średniowiecznego tatuażu, o którym piszemy na łamach grudniowego pisma uczelni „UW”.

Wiosną badacze z Wydziału Archeologii UW i Fundacji Terra Desolata odkryli w Puszczy Boreckiej ślady osady ludzkiej. Jesienią wrócili, aby bliżej przyjrzeć się odkryciu. Znaleźli kamienny bruk oraz biżuterię z brązu. Najprawdopodobniej jest to osada Jaćwingów.

Malowidła ze Starej Dongoli w dzisiejszym Sudanie, które zostały odkryte przez ekspedycję Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Kazimierza Michałowskiego UW, są na liście dziesięciu najistotniejszych i najciekawszych odkryć archeologicznych 2023 roku opublikowanej na łamach czasopisma „Archaeology”.

Prof. Freiherr Claus von Carnap-Bornheim, badacz problematyki okresu rzymskiego, został doktorem honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego. Uroczystość nadania honorowego tytułu odbyła się 5 grudnia w Pałacu Kazimierzowskim.

5 grudnia na UW odbędzie się uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego prof. Freiherrowi Clausowi von Carnap-Bornheimowi. Naukowiec jest wybitnym badaczem specjalizującym się w archeologii środkowej i północnej Europy pierwszego tysiąclecia po Chrystusie.

Naukowcy z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej im. Kazimierza Michałowskiego UW dokonali nietypowego odkrycia na cmentarzysku w sudańskim Ghazali. Badacze zidentyfikowali niezwykle rzadki średniowieczny tatuaż religijny. To dopiero drugi przypadek tatuowania ciała znany ze średniowiecznej Nubii.

Międzynarodowy zespół naukowców z udziałem prof. Arkadiusza Sołtysiaka z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego prowadzi badania dotyczące zjawiska przemocy w dawnych ludzkich społecznościach na obszarze Bliskiego Wschodu. Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie naukowym „Nature Human Behaviour”.

Dobiegła końca kolejna kampania wykopaliskowa archeologów z Uniwersytetu Warszawskiego prowadzona w Novae w północnej Bułgarii. Podczas prac badacze dokonali nowych odkryć m.in. w kompleksach zabudowy wojskowej.

Od 11 sierpnia do 15 września w Muzeum Narodowym w Warszawie można obejrzeć filmy, których bohaterami są wybitni polscy archeolodzy, uczniowie prof. Kazimierza Michałowskiego, przez wiele lat kierujący badaniami Centrum (dawniej Stacji) Archeologii Śródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego, w większości związani z Instytutem Archeologii UW (dziś Wydział Archeologii UW). Seansom towarzyszyć będą rozmowy, podczas których archeolodzy opowiedzą o prowadzonych przez siebie badaniach oraz ich wynikach.

Po 13 latach przerwy wymuszonej wojną domową w Libii misja Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego powróciła do Ptolemais, ważnego i dużego miasta portowego starożytnej Cyrenajki na wybrzeżu Morza Śródziemnego.

Unikatowa budowla, w której prawdopodobnie odbywały się ważne uroczystości polityczne i religijne, oraz układ murów z czasów hellenistycznych to odkrycia, których archeolodzy z Ośrodka Badań nad Antykiem Europy Południowo-Wschodniej UW dokonali w zakończonych w lipcu sezonach wykopaliskowych. Naukowcy prowadzą badania w Albanii i Czarnogórze.

25 kwietnia w Ułan Batorze podpisane zostało porozumienie o współpracy między Uniwersytetem Warszawskim a Mongolską Akademią Nauk. Wspólne działania dotyczyć będą m.in. projektów naukowo-badawczych, wymiany akademickiej oraz specjalistycznych programów szkoleniowych z zakresu orientalistyki, geografii i archeologii.

Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej (CAŚ) UW rozpoczyna nowy projekt z zakresu ochrony dziedzictwa kulturowego "Baraka: Rewitalizacja najstarszego zachowanego meczetu w Starej Dongoli" finansowany przez międzynarodowy sojusz na rzecz ochrony dziedzictwa na obszarach zagrożonych konfliktem (ALIPH). Meczet w Starej Dongoli jest najstarszą zachowaną tego typu budowlą w Republice Sudanu. Projekt Baraka ma na celu odrestaurowanie go zgodnie z nowoczesnymi standardami konserwatorskimi i otwarcie dla odwiedzających z kraju i zagranicy.

Jak powstało i rozwijało się miasto Tungul położone na terenie dzisiejszego Sudanu? Jakie czynniki pozwoliły mu przetrwać tak długo, pomimo trudnych warunków środowiskowych i dynamicznych zmian politycznych? To tylko wybrane z pytań, na które zamierza odpowiedzieć dr hab. Artur Obłuski z CAŚ UW w projekcie „Afropolis Tungul: Urban biography of a cosmopolitan African capital”. Na jego realizację otrzymał Consolidator Grant przyznany przez Europejską Radę ds. Badań Naukowych (ERC).

Ostatni sezon wykopaliskowy w armeńskim Metsamor dostarczył kolejnych informacji o funkcjonowaniu miasta oraz zamożności jego mieszkańców. Dotychczasowe odkrycia ekspedycji w Metsamor, w której uczestniczą naukowcy z UW, są obecnie prezentowane na wystawie w Erywaniu.