Polacy są zaniepokojeni swoją przyszłością z powodu wojny w Ukrainie, ale twierdzą, że lokalne społeczności właściwie zareagowały na napływ uchodźców – to wybrane wnioski z badania „Wojna w Ukrainie w opinii Polaków”, które zostało przeprowadzone przez Laboratorium Badań Medioznawczych UW.

Badanie CATI zostało zrealizowane przez Laboratorium Badań Medioznawczych UW na przełomie maja i czerwca na próbie 1609 Polaków. Respondenci ustosunkowywali się do czterech stwierdzeń dotyczących wojny w Ukrainie: własnych obaw, przyjmowania uchodźców w lokalnej społeczności, przedstawiania konfliktu w polskich mediach oraz przygotowania Federacji Rosyjskiej do wojny.

– Przeprowadzony przez zespół Laboratorium Badań Medioznawczych sondaż jest ciekawą ilustracją opinii Polek i Polaków na temat tego, jak wojna rosyjsko-ukraińska wygląda widziana przez okna ich domów i ekrany ich smartfonów – mówi dr Karolina Brylska z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliografii UW, zastępca kierownika Laboratorium Badań Medioznawczych UW.

– Po dwóch latach walki z pandemią, w okresie wielkiej niepewności, wydaje się, iż wojna w Ukrainie zaczyna przelewać czarę goryczy i może to powodować w najbliższych miesiącach wiele przełomów oraz przewartościowań, zarówno w życiu społecznym, gospodarczym, jak i politycznym – wskazuje prof. Tomasz Gackowski z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW, kierownik Laboratorium Badań Medioznawczych UW.

Obawy o przyszłość

Według raportu wojna w Ukrainie sprawiła, że Polacy w większości obawiają się o swoją przyszłość (dla 70% ankietowanych obecny konflikt wiąże się z poczuciem niepokoju). Częściej deklarowały to kobiety i osoby starsze. Z przeprowadzonego badania wynika, że obawy są niezależne od poziomu wykształcenia.

„Konflikt zbrojny tak blisko naszej granicy zburzył fundamenty poczucia bezpieczeństwa obywatelek i obywateli naszego kraju – rozumiemy w pełni, że (pozornie) bezpieczny świat, jaki znaliśmy jeszcze kilka lat temu właśnie się skończył” – pisze dr Karolina Brylska z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW, współautorka raportu.

Gościnność lokalnej społeczności

Zgodnie z raportem, „pomoc niesiona ukraińskim uchodźcom była bezprecedensowym, masowym zjawiskiem w Polsce, nie odnotowanym nigdy we współczesnej historii”. Zdaniem prawie wszystkich badanych (99%) uchodźcy z Ukrainy zostali dobrze przyjęci w polskich lokalnych społecznościach. Według autorów badania analiza udzielonych przez respondentów odpowiedzi pozwala uznać wyraźne postawy antyukraińskie za marginalne.

Medialny obraz wojny

Polacy są podzieleni w opiniach na temat poziomu ekspozycji tematu wojny w mediach. Niektórzy (31%) uważają, że polskie media poświęcają zbyt wiele uwagi wojnie. Większość (prawie 54%) nie podziela jednak tej opinii. Sondaż ukazał niemalejące zainteresowanie respondentów wojną w Ukrainie, ale jednocześnie pewną grupę osób, które są tym tematem zmęczone lub przytłoczone przekazami medialnymi.

Przygotowanie Rosji

„Przestrzeń internetowa pełna jest obrazów, filmów oraz tekstów opisujących heroiczne i bohaterskie walki Ukraińców z Rosjanami, którzy wielokrotnie zadawali i zadają dotkliwe ciosy rzekomo niezwyciężonej armii Federacji Rosyjskiej. Ponad 60% Polaków nie zgadza się ze stwierdzeniem, że Rosja była dobrze przygotowana do wojny. Na naszych oczach widać, że pada mit potężnej i skutecznej Rosji” – pisze prof. Tomasz Gackowski z Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii UW, kierownik LBM UW, współautor raportu. Z dokumentu wynika, że badani nisko oceniają przygotowanie Rosji do aktualnej wojny. Prawie 63% ankietowanych odrzuca stwierdzenie, że Federacja Rosyjska była dobrze przygotowana do wojny. Przyjmuje je nieco ponad 17%.