W 2016 r. nowotwór gruczołu krokowego po raz pierwszy znalazł się na szczycie listy najczęściej występujących w Polsce nowotworów złośliwych u mężczyzn. Rocznie notuje się kilkanaście tysięcy przypadków. Fizyk dr Beata Brzozowska-Wardecka z UW oraz radiolog dr Tomasz Lorenc z WUM chcą wspólnie podjąć badania nad wpływem promieniowania jonizującego na komórki nowotworowe raka prostaty. O ich planach przeczytać można w najnowszym numerze pisma „UW”.
Dr Beata Brzozowska-Wardecka z Zakładu Fizyki Biomedycznej UW oraz dr Tomasz Lorenc z I Zakładu Radiologii Klinicznej WUM po raz pierwszy spotkali się na jednym z seminariów zorganizowanych dla pracowników obu uniwersytetów. Miały one umożliwić naukowcom UW i WUM zaprezentowanie swoich badań i znalezienie wspólnych tematów. Podczas spotkania w styczniu 2018 r. dr Brzozowska-Wardecka mówiła o prowadzonych na Wydziale Fizyki badaniach w zakresie radiobiologii, radioterapii i ochronie radiologicznej. Po zakończeniu seminarium podszedł do niej dr Lorenc, aby opowiedzieć o pomyśle na projekt badawczy. Od tamtej pory zdążyli opracować gotowy schemat współpracy pomiędzy swoimi jednostkami.
Mikrogrant z programu IW i WUM
Są także jednym z zespołów, które otrzymały wsparcie z programu mikrograntów finansowanego wspólnie przez UW i WUM. Środki z mikrograntu pozwoliły im na zakup część materiałów potrzebnych do wykonania badań wstępnych w ich projekcie. – Najtrudniejsze jest samo zawiązanie współpracy. Możliwość zdobycia mikrograntu była dla nas motywująca, żeby się regularnie spotkać, omawiać nasz projekt. Zyskanie tych środków dodało nam energii. Wiedzieliśmy, że idziemy w dobrym kierunku – przekonuje dr Lorenc.
Radioembolizacja nowotworu gruczołu krokowego
Embolizacja to mało inwazyjna metoda leczenia nowotworu polegająca na zamykaniu naczyń krwionośnych, które doprowadzają krew do guza. Jeżeli materiałem, który służy do zamykania tychże naczyń, są mikrosfery obładowane pierwiastkiem promieniotwórczym, to jednocześnie dochodzi do wewnętrznej radioterapii, która niszczy guza od środka. Obecnie embolizacja stosowana jest w leczeniu nowotworów wątroby.
Dr Brzozowska-Wardecka i dr Lorenc chcą opracować nową metodę wykorzystującą promieniowanie jonizujące do zniszczenia komórek nowotworowych gruczołu krokowego, która będzie miała znaczną przewagę nad terapią konwencjonalną. – Wiązka z akceleratora medycznego przechodzi przez całe ciało pacjenta. W związku z tym nie tylko chore komórki są niszczone, ale też tkanki zdrowe, które znajdą się na drodze wiązki. Chcielibyśmy umieścić radioizotop w bezpośrednim otoczeniu guza, żeby działać lokalnie – opowiada o szczegółach terapii dr Brzozowska-Wardecka. – Naszym zadaniem jest dobór takiego pierwiastka promieniotwórczego, który będzie miał na tyle dużą energię, żeby zniszczyć komórki nowotworowe, ale na tyle krótki zasięg, żeby nie napromienić zdrowych tkanek dookoła. W ten sposób oszczędzimy narządy krytyczne, czyli takie, które znajdują się dookoła nowotworu i które również są promieniowrażliwe – tłumaczy.
„Musieliśmy zacząć od znalezienia wspólnego języka”
Więcej o badaniach dr Beaty Brzozowskiej-Wardeckiej oraz dr. Tomasza Lorenca przeczytać można w artykule w najnowszym numerze piśma uczelni „UW” nr 1/89 na s. 26 (pdf).
