Statystyka, Data Science, uczenie maszynowe – to wybrane z tematów, wokół których koncentrują się działania podejmowane w ramach trzeciego Priorytetowego Obszaru Badawczego, realizowanego na UW jako część programu „Inicjatywa doskonałości – Uczelnia Badawcza”. O możliwych formach współpracy i szansach, jakie stwarza POB 3, 2 lipca rozmawiali uczestnicy spotkania informacyjnego online poświęconego „Wyzwaniu petabajtów”.

Dzięki zwycięstwu w zeszłorocznym konkursie MNiSW „Inicjatywa doskonałości – Uczelnia Badawcza” (IDUB) Uniwersytet będzie otrzymywał w latach 2020-2026 zwiększoną o 10% kwotę subwencji.

To, w jaki sposób te środki zostaną rozdysponowane, by UW mógł umocnić swój potencjał naukowy i stać się uczelnią badawczą mocniej rozpoznawalną na arenie międzynarodowej, stanowi przedmiot dyskusji podczas cyklu spotkań informacyjnych online dotyczących poszczególnych Priorytetowych Obszarów Badawczych (POB).

2 lipca odbyło się czwarte już spotkanie z tej serii. Było ono poświęcone POB 3 „Wyzwanie petabajtów – narzędzia zaawansowanej matematyki i informatyki w analizach wielkich zbiorów danych – od losowych procesów na giełdzie po diagnostykę medyczną”. Wzięło w nim udział ok. 90 osób. Otworzył je prof. Maciej Duszczyk, prorektor UW ds. naukowych. – IDUB ma na celu podniesienie jakości badań i widzialności międzynarodowej, włączanie w większym stopniu młodych badaczy do zespołów naukowych, jak również stworzenie linków pozwalających na przenikanie najlepszych wyników badań do dydaktyki – tłumaczył prorektor Duszczyk.

W ramach IDUB Uniwersytet będzie realizował 70 działań. O sześciu z nich, wpisujących się w zakres POB 3, szczegółowo opowiadali ich kierownicy.

Stypendia dla olimpijczyków

Głównym celem tego działania jest pozyskanie najlepszych polskich i zagranicznych absolwentów szkół średnich jako studentów Uniwersytetu. – W tym roku uruchamiamy wersję pilotażową programu stypendialnego dla studentów I roku studiów I stopnia, skierowaną do uczestników olimpiad międzynarodowych – wyjaśniał prof. Marek Cygan z WMIM UW, członek zespołu zarządzającego POB 3 i kierownik działania.

Stypendyści otrzymają roczne wsparcie finansowe w wysokości 2 tys. zł miesięcznie. Od roku akademickiego 2021/2022 planowane jest rozszerzenie programu na laureatów olimpiad krajowych, z niższą kwotą stypendium w tym przypadku. 

Stypendium będzie mógł otrzymać student I roku studiów licencjackich, w roku uzyskania świadectwa maturalnego.

Transfer wiedzy i meta-uczenie

– Celem tego działania jest stworzenie grupy, która zajmuje się tematyką uczenia maszynowego, ze szczególnym uwzględnieniem zastosowań uczenia maszynowego w robotyce – mówił prof. Marek Cygan, kierownik działania. Planowane jest stworzenie laboratorium na WMIM UW i zakup dwóch robotów-manipulatorów, w tym jednego jesienią tego roku.

W ramach działania udostępnione zostaną również tzw. pakiety umożliwiające osobom wcześniej niezaangażowanym w pisanie wniosku IDUB skorzystanie z szans, które daje program (m.in. wsparcie w celu wyjazdu na konferencję, wyjazdu badawczego, dostępu do infrastruktury, zdobycia licencji na oprogramowanie).

Rozwój grupy statystycznej

– Na całym świecie jest problem ze znalezieniem statystyków do pracy badawczej, na uczelni. Przemysł jest w stanie „wyssać” każdą liczbę dobrych pracowników na tym rynku. Dlatego w ramach działania staramy się zachęcać ludzi już na etapie studiów magisterskich do podjęcia badań naukowych – mówił dr hab. Błażej Miasojedow z WMIM UW, kierownik działania.

W przyszłym roku akademickim planowane jest przyznanie kilku stypendiów dla studentów, którzy razem ze swoimi mentorami będą realizować projekty związane ze statystyką. W ramach działania na UW zapraszani będą również wybitni wykładowcy w tej dziedzinie. W dalszych latach opieką mają zostać objęci też doktoranci zajmujący się statystyką.

Rozwój grupy statystycznej jest przykładem działania otwartego, do którego można zgłaszać własne propozycje projektów.

Zaawansowane studia magisterskie

Temu działaniu przyświeca idea zwiększenia atrakcyjności kształcenia zorientowanego na badania naukowe. – Działanie obejmuje stworzenie ścieżki na studiach magisterskich. Chcemy dać studentom możliwość zindywidualizowanego kształcenia, zarówno w dyscyplinie informatyka, jak i matematyka – tłumaczyła prof. Agnieszka Świerczewska-Gwiazda, kierownik działania. 

Zajęcia w ramach tego programu miałyby być prowadzone w języku angielskim, w cyklach intensywnych wykładów, z udziałem specjalistów w dziedzinach należących do obszaru POB 3 – także zagranicznych. Ścieżka ma być skierowana do nielicznej grupy studentów, planujących kontynuację kształcenia w szkołach doktorskich. Ich uczestników wspieraliby tutorzy. Start takich zaawansowanych studiów w pełnej formie planowany jest na październik 2021 roku.

Stworzenie systemu podwójnych dyplomów doktorskich

Działanie dotyczy systemu podwójnych dyplomów w dyscyplinach matematyka i informatyka. Obejmuje dwa projekty: staże wyjazdowe dla doktorantów UW, prowadzących badania w ramach szeroko rozumianej tematyki POB 3, oraz podpisanie umów z partnerami zagranicznymi.

– W każdym roku planowanych jest ok. 15 staży, trwających od 3 do 6 miesięcy. Ten projekt jest pomyślany jako pilotaż dla innych dyscyplin – mówiła prof. Anna Zdunik z WMIM UW, kierownik działania i dodała: – W ramach drugiego projektu planowane jest sformalizowanie współpracy na zasadach cotutelle i podpisanie umów z partnerami, przede wszystkim z uczelniami sojuszu 4EU+.

Przyznanie pierwszych podwójnych doktoratów planowane jest na 2025 rok.

Tematyczne programy badawcze

Celem tego działania jest umożliwienie jak największej grupie badaczy zwiększania interakcji w ramach grupy skupionej na UW, prowadzącej badania dotyczące konkretnej tematyki, liczącej wielu ekspertów i pozwalającej na rozwój nowych idei.

– Co roku organizowalibyśmy konkursy, w ramach których małe zespoły mogłyby aplikować o pakiety organizacyjne na programy badawcze związane z pewną konkretną tematyką – wyjaśniała prof. Agnieszka Świerczewska-Gwiazda, kierownik działania, dodając: – Byłby to np. trwający dwa miesiące program, którego środki byłyby przeznaczone na krótkoterminowy pobyt profesorów wizytujących i młodych naukowców, organizację konferencji czy warsztatów.