Od marca do maja 2020 r., w pierwszym okresie pandemii COVID-19, 66% Polaków czuło się zadowolonych z życia. 55% pozytywnie oceniało stan swojego zdrowia, 46% doświadczyło przemęczenia i kryzysu fizycznego, a 31% psychicznego. Co wiemy o zdrowiu Polaków w czasie lockdownu? Raport z najnowszych badań zaprezentował prof. Zbigniew Izdebski z Wydziału Pedagogicznego UW.

Badaniami nad seksualnością Polaków prof. Zbigniew Izdebski zajmuje się od 1997 roku. Do tej pory zrealizował pięć edycji. Kolejną planował w 2021 roku. Z powodu pandemii COVID-19 zdecydował się jednak na przeprowadzenie ich szybciej, aby zbadać stan zdrowia, relacji w związkach i zachowań seksualnych Polek i Polaków w pierwszych miesiącach epidemii w Polsce (od marca do maja).

Metodologia badania

W badaniu wzięło udział 3 tys. osób, w grupie wiekowej 18+. Respondenci wypełniali ankietę samodzielnie przez internet (Computer Assisted Web Interview, CAWI). Badanie realizowano na panelu Opinie.pl należącym do IQS. Grupę dobrano tak, aby jak najbardziej odpowiadała reprezentatywności próby ogólnopolskiej.

– Chciałem dowiedzieć, się jaka jest kondycja psychiczna i fizyczna Polaków w trakcie izolacji, która nas wszystkich zaskoczyła. Dopiero na tym tle mogłem odnieść się do kwestii związanych z relacjami w związkach i aktywności seksualnej – mówi prof. Zbigniew Izdebski.

Relacje w związkach

22% ankietowanych wskazało, że ich związek podczas pandemii się wzmocnił. Ponad 60% respondentów oceniło, że w czasie izolacji w ich związku nic się nie zmieniło. Kilkanaście procent uważa jednak, że ich relacja uległa pogorszeniu, a 5%, że w czasie pandemii pierwszy raz pomyślało o rozwodzie. W badanej grupie 21% Polaków deklarowało, że w przyszłości chciałoby mieć dzieci. Pod wpływem lockdownu 14% zdecydowało się przełożyć swoje plany prokreacyjne.

Dzięki badaniu prof. Izdebskiego można dowiedzieć się również, w którym województwie mieszkańcy najlepiej oceniają swoje związki. Najkorzystniej w tym zestawieniu wypadło województwo podlaskie (85% pozytywnych odpowiedzi), a także podkarpackie (82%) i kujawsko-pomorskie (81%).

Młodzi i seniorzy w czasie lockdownu

– Bardzo często w dyskusji, która dotyczy koronawirusa, odnosimy się do osób starszych, wskazując na to, że jest to grupa najbardziej zagrożona epidemicznie. Okazuje się jednak, że kiedy myślimy o zdrowiu publicznym, powinniśmy też zwracać szczególną uwagę na osoby młode. To właśnie je w największym stopniu dotknął kryzys psychiczny spowodowany izolacją – mówi prof. Zbigniew Izdebski. – Osoby w późniejszych fazach życia, będące np. na emeryturze, przyzwyczaiły się do radzenia sobie z sytuacjami trudnymi i z samotnością, w przeciwieństwie do młodych – wyjaśnia.

39% osób w wieku od 18 do 29 lat uważa, że w czasie pandemii zwiększyły się u nich odczucia przewlekłego zmęczenia, osłabienia, senności, trudności z koncentracją. Respondenci z tej grupy wiekowej wskazywali też, że częściej zdarzały im się napady złości, agresji czy frustracji. Młodzi najsilniej odczuli również samotność. Zwiększenie tego odczucia deklarowało 41% badanych, a 44% przeżywało silniej okresy przygnębienia czy nawet stany depresyjne.

Na pytanie, czy w czasie pandemii koronawirusa miała pani/pan okres załamania lub kryzysu psychicznego, 53% pozytywnych odpowiedzi zanotowano u uczniów i studentów. Najmniej pozytywnych odpowiedzi na to pytanie podali emeryci i renciści (21 %). Najsilniej odczuwalny kryzys zanotowano w okresie Świąt Wielkanocnych.

Seksualność Polaków

Zgodnie z raportem 51% Polaków pozytywnie oceniło swoje życie seksualne. Najbardziej zadowolone były osoby w wieku od 30 do 49 lat (59% odpowiedzi bardzo dobrze i raczej dobrze), a także osoby w wieku od 18 do 29 roku życia (55% odpowiedzi pozytywnych). Największe obawy dotyczące trudności z odbyciem stosunku seksualnego dotyczyły zmęczenia i stresu, które deklarowało 25% kobiet i 22% mężczyzn, a także obecności dzieci i innych osób w domu (odpowiednio 18% i 14%). Wzrost zainteresowania seksem zanotowano u 22% mężczyzn, szczególnie w grupie wiekowej 18-29 lat. U kobiet wzrost zainteresowania zadeklarowało 13% respondentek, najwięcej pozytywnych odpowiedzi było w najniższej grupie wiekowej.